Bursa’da Faaliyet Gösteren 81 Büyük Firmanın İhracat Performansı Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi: Dengeli Panel Veri Yaklaşımı

Abstract

Ülkeler açısından ihracat çeşitliliği ve büyüklüğü birçok sebeple önem taşımaktadır. Gerek doğrudan gerekse dolaylı bir şekilde ekonomiler üzerinde etkisi olan ihracat, firmaların büyümesi ve rekabet güçlerinin artmasına olanak sağlamaktadır. Firmaların pazar paylarını büyüterek rekabet güçlerini artırması, ülkelerin de uluslararası arenada güçlenmesi anlamına gelmektedir. Çalışmanın amacı, Bursa’da faaliyet gösteren ilk 81 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun ihracat performansını etkileyen faktörlerin neler olduğunu belirlemek ve hangi faktörün ihracat üzerinde daha önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktır. Çalışmada 2006-2019 dönemi için 81 firmanın verileri (ihracat, çalışan sayısı, net satışlar) ve dolar kuru kullanılmıştır. Panel veri ekonometrisi yaklaşımıyla tahmin edilen regresyon modeli sonucunda; gerek işletme verilerinin gerekse kur değişkeninin firmaların ihracatı üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Çalışmada birim boyutlu modelin uygun model olarak belirlenmesi, firmalara özgü doğrudan gözlenemeyen etkilerin firmaların ihracatları üzerinde önemli olduğunu göstermektedir. İlaveten çalışmada, firmaların ihracat performansı üzerinde en önemli etkinin dolar kuru olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir ifadeyle, kurdaki değişim ihracatı şirket verilerindeki değişimlerden daha fazla etkilemektedir. Sonuçta, dolar kurundaki %1’lik artış firmaların ortalama ihracatını yaklaşık %4 artırmaktadır.