Farklı Ekim Zamanı, Bakteri ve Gübre Çeşidinin Van Ekolojik Koşullarında Yetıştirilen Çemen (Trigonella foenum graecum l.) Otunun Besin İçeriği ve İn Vitro Besin Madde Sindirimine Etkisi

Abstract

Bu çalışma Van YYÜ Ziraat Fakültesi deneme arazisinde 1 Nisan ve 20 Nisanda ekimi yapılan çemen bitkisinden elde edilen kuru otlar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ekimler sırasında, nodozide bakteri inokulantı ve Diamonyumfosfat (DAP), Kentsel arıtma çamuru (KAÇ), Humik Asit (HA), Çiftlik gübreleri (ÇG) uygulanmıştır. Çalışmada Gürarsan çeşidi çemen (Trigonella foenum graecum L.) bitkisinin kuru otlarının besin maddesi içeriklerinin ve in vitro sindirim değerlerini belirlemek amaçlanmıştır. Elde edilen çemen otlarının kuru madde (KM), ham kül (HK), organik madde (OM), ham protein (HP), nötral deterjan fiber (NDF), asit deterjan fiber (ADF) değerleri ve in vitro KM, HK ve OM sindirimleri tespit edilmiştir. Çalışma sonunda edilen bulgular değerlendirildiğinde, 20 Nisanda, bakteri uygulaması yapılarak, Humik asit içeren gübre kullanılması hayvan besleme açısından besin madde içerikleri görece daha iyi olan çemen otlarının elde edilebileceği söylenebilir. İn vitro sindirim değerleri dikkate alındığında ise 1 Nisanda ekimi yapılan çemen bitkisine bakteri uygulaması ve DAP gübresi kullanılmasının daha iyi olacağı kanaati oluşmuştur.