INTERPRETACJA ZMIENNOŚCI TEMPERATURY WODY W ŹRÓDLE NA WSCHODNIM STOKU ZAMECZKÓW (TATRY ZACHODNIE) NA PODSTAWIE CIĄGŁYCH OBSERWACJI MONITORINGOWYCH I NUMERYCZNEGO MODELU TRANSPORTU CIEPŁA

Abstract

Prowadzone w sposob ciągly dlugoterminowe obserwacje temperatury wody ze źrodla na wschodnim stoku Zameczkow dostarczyly danych do oceny zmienności tego parametru w czasie. W artykule podjeto probe interpretacji uzyskanych wynikow za pomocą niestacjonarnego, numerycznego modelu transportu ciepla i mieszania wod. Wymagalo to opracowania modelu konceptualnego, ktorego poprawnośc weryfikowano na podstawie oceny dopasowania obliczonej i pomierzonej temperatury wody. W wyniku tarowania modelu określono średnie wartości wspolczynnika przewodności cieplnej skal na poziomie 1,4 Wm–1K–1 oraz ciepla wlaściwego ukladu woda–skala na poziomie 0,92 kJkg–1K–1, przy wartościach bledu średniego i bledu średniego bezwzglednego wynoszących odpowiednio 0,08 i 0,28°C. Zgodnie z przyjetym modelem zmiennośc temperatury wody na wyplywie mozna wyjaśnic kondukcją ciepla w strefie sezonowych fluktuacji oraz doplywem wod podziemnych ze strefy neutralnej. Na podstawie obliczen modelowych udalo sie określic ilościowy udzial wod reprezentujących rozne strefy glebokościowe. Rezultaty wskazują, ze 67% wod zasilających badane źrodlo powiązanych jest z plytką strefą krązenia, w ktorej glowną determinantą temperatury wody jest kondukcyjny strumien ciepla skierowany prostopadle do powierzchni terenu. Pozostale 33% doplywu reprezentuje glebszy system krązenia, ktory mozna identyfikowac ze strefą neutralną. W strefie tej temperatura wody zblizona jest do średniej rocznej temperatury powietrza, a gradienty temperatury przyjmują niewielkie wartości zarowno w odniesieniu do czasu, jak i przestrzeni.