Azadiraktin Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Abstract

Tarımsal üretimde ürün kayıplarını azaltmak amacıyla, zararlı böceklerle mücadelede pratik ve etkili alternatif yöntemler geliştirilmedikçe pestisitlerin kullanımı günümüzde olduğu gibi gelecekte de devam edecektir. Ancak, sentetik pestisitlerin çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileriyle ilgili farkındalığın artması ve zararlı böceklerin kullanılan pestisitlere karşı direnç (özellikle çapraz direnç) geliştirmesi alternatif mücadele yöntemlerine ya da düşük riskli pestisit arayışlarına neden olmaktadır. Çeşitli alternatifler arasında da özellikle allelokimyasallar olarak adlandırılan organik bitki türevi bileşiklere olan ilgi yeniden artmıştır. Günümüzde, Hint neem ağacının neem tohumundan elde edilen bir tetranortriterpenoid olan azadiraktin [Azadirachta indica A. Juss (Meliaceae)], ticarileştirilen önde gelen biyopestisitlerden biridir. Ayrıca zirai mücadelede kullanılan azadiraktin dünya çapında en başarılı botanik pestisit olmaya da devam etmektedir. Azadiraktinin, biyolojik mücadele etmenleri olan predatörlere ve parazitoitlere karşı düşük toksisiteye ve az kalıntı özelliğine sahip olduğu bilinmektedir. Bunun yanı sıra zararlı böcekler üzerinde güçlü bir beslenme engelleyici ve böcek büyüme düzenleyici özellik de göstermektedir. Bu derleme, azadiraktinin kökenli insektisitleri bütün yönleriyle ele almıştır.