Kalkınma Ajanslarının Denetimi: Tarihsel Süreç ve Mali Yönetim Yeterlilik Denetimine Dair Güncel Gelişmeler

Abstract

Kalkınma ajansları; bölgesel gelişim hedefleri doğrultusunda plan ve programların uygulanmasında, destek sağlamakla yükümlü kamu kuruluşlarıdır. Kamu yönetiminde yaşatılan paradigma değişimi 1980'li yıllarda gelişmeye başlayan yeni kamu yönetimi anlayışı bağlamında “denetim”,” şeffaflık” ve “hesap verebilirliğin” önemini arttırmıştır. Bu kapsamda, birer kamu kuruluşu olarak, kalkınma ajanslarının denetimi, kurumun işleyişi kadar önemli bir konudur. 2006 senesinden bu yana kanun koyucu, kalkınma ajanslarıyla ilgili temel kanun niteliğindeki, 5449 sayılı kanun uyarınca yayımlanan “Kalkınma Ajansları Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği” ve “Kalkınma Ajansları Denetim Yönetmeliği” ile kalkınma ajanslarının denetimi sorunsalının, hukuki çerçevesini belirlemiştir. Ek olarak, 17 Eylül 2022 tarih, 31956 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Kalkınma Ajansları Denetim Yönetmeliği” bu bağlamda incelenmesi gereken önemli bir belge niteliğindedir. Bu çalışmanın amacı, kalkınma ajanslarının kuruluş süreci, işleyiş sistemi ve yönetsel yapısı hakkında genel bir değerlendirmede bulunmak ve yazında ifade edildiği biçimde, denetim olgusunun; kalkınma ajansları bağlamında nasıl işletildiği hakkında sürecin genel bir değerlendirmesini yapmaktır.