Nikolay Fedoroviç Katanov’un Kütüphanesinin Türkiye’ye Getirilmesine Dair Bir İnceleme

Abstract

Nikolay Fedorovic Katanov (1862-1922) Orta Asya ve Sibirya’daki Turk halklari uzerine farkli alanlarda cok sayida arastirmalar yapmis bir ilim adamidir. Idealist ve gayretli bir kisilige sahip olan N. F. Katanov erken yaslardan itibaren bircok Avrupa ve Asya dilini ogrenmis, daha Krasnoyarsk Klasik Gimnazyumu’nda ogrenci iken eserlerini kaleme almaya baslamistir. Kisiliginin ve ilmi hayatinin sekillenmesinde N. I. Ilminskiy’in ve V. V. Radlov’un buyuk etkisi olmustur. 1894-1922 yillari arasinda Kazan Universitesi’nde calismistir. Katanov, Avrupa ve Rusya’daki bircok ilmi toplulugun aktif uyeligini yapmis ve toplumsal faaliyetlerle de yakindan ilgilenmistir. Katanov’un Sibirya’daki Turk halklari ile ilgili ilmi calismalari ve inceleme metotlari ilim dunyasinda hala gecerliligini korumaktadir. Katanov ilmi gezileri sirasinda topladigi din, dil, edebiyat, folklor, tarih, etnografya gibi farkli alanlari iceren ve farkli dillerde yazilmis kaynaklardan muazzam bir kutuphane olusturmustur. Fakat maddi yetersizliklerden dolayi kutuphanesini satmak zorunda kalmistir. Degerli devlet ve ilim adamlarinin cabalariyla bu kutuphane Istanbul’a getirilmistir. Rusya’da ve Turkiye’de Katanov’un hayatini, ilmi calismalarini ve kutuphanesini konu alan calismalarda Katanov kutuphanesinin Turkiye’ye getirilme tarihi ve sureci ile ilgili bilgiler tam olarak aydinlatilamamistir. Calismamizda Katanov’un kutuphanesinin Turkiye’ye getirilme sureci ve bu surece dâhil olan kisiler incelenmektedir.