İyonize radyasyon sonrası gelişen oksidatif beyin ve spinal kord hasarını iyileştirmede deksametazon ve melatoninin etkilerinin sıçan modelinde karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışma sıçanlarda iyonize radyasyon sonrası gelişen beyin ve spinal kord hasarı modelinde deksametazon ve melatonin etkinliğini karşılaştırmak için yapılmıştır. Yöntem: Radyasyon verilen sıçanlarda tek doz 6.75 Gy (LD50) tüm vücut ışınlaması yapıldı. Toplamda 8 adet erkek Wistar albino sıçan rastgele olarak 4 gruba bölündü ve her bir grup 24 saatlik ve 72 saatlik takip edilecek şekilde 2 alt gruba bölündü: 1) Sham grupları (S24 ve S72), 2) Işınlama yapılan kontrol grupları (K24 ve K72), 3) Işınlama sonrası deksametazon (0,25 mg/kg) uygulanan gruplar (D24 ve D72) ve 4) Işınlama sonrası melatonin (10 mg/kg) uygulanan grupla (M24 ve M 72). Beyin ödemi, oksidatif stres (GSH ve MDA düzeyleri ölçülerek değerlendirildi) ve histopatolojik doku hasar skoru değerlendirildi. Bulgular: Sham grubu ile karşılaştırıldığında beyin ve sıvı içeriği kontrol gruplarında artarken deksametazon ve melatonin uygulanan gruplarda benzerlik gösteriyordu. Oksidatif stres, melatonin uygulaması ile azalmıştı. Hatta deksametazon uygulaması beyin MDA düzeylerindeki artışı ve 72 saat takip edilen spinal kord GSH düzeyindeki azalmayı engellemişti. Sonuç: Histopatolojik inceleme, nöronal doku hasarına karşı melatoninin en az deksametazon kadar etkin olduğunu ortaya koydu. Bütün bu bulgular göstermektedir ki melatonin, iyonize radyasyona bağlı MSS hasarında koruyucu bir ajan olarak göz önüne alına bilir.