İslâmî Tarihçiliğin Doğuşu

Abstract

Hz. Muhammed’in hayatını konu edinen kaynakların güvenirliği hakkındaki sorgulama XIX. yüzyılda başladı. William Muir (1819-1905), I. Goldziher (1850-1921), Henri Lammens (1862-1937) ve Joseph Schacht (1902-1969) bu tartışmanın fitilini ateşledi. Bu araştırmacılar genelde hadisin, özelde ise Hz. Muhammed’in biyografisini konu edinen malzemelerin III. (IX.) asırda ortaya çıkan siyasî çekişmelerde bir koz olarak üretildiğini ve gerçeklik payının olmadığını iddia ediyorlardı.2 Yahudi asıllı Macar müsteşrik Josef Horovitz’in (1874-1931) birçok dile çevrilen doçentlik tezi ise Hz. Muhammed’in hayatına dair, birkaç sayfa de olsa, eser telif eden şahısların biyografi ve ilmî kariyerini konu edinmektedir. Çalışmanın amacı, Horovitz’ın belirttiği üzere, Hz. Muhammed’in hayatına dair kaleme alınan ilk yazılı materyallerin tâbiîn neslinden itibaren var olduğunu ortaya koymaktır (s. 74).