Musibetlere Bir Yaklaşım Biçimi Olarak İstirca Âyetine (Bakara Sûresi 156) Getirilen Bazı İşârî Yorumlar

Abstract

Bu makalenin konusu musibetlere bir yaklaşım tarzı olarak Bakara sûresi 156. âyete getirilen işâri/tasavvufî yorumları tespit edip değerlendirmektir. Kur’ân-ı Kerîm’de insanın farklı vesilelerle imtihana tabi tutulacakları bildirilir. İnsan hayatı, imtihan gerçeği sebebiyle her zaman aynı düzlemde devam etmez. İnsan yaratılışı gereği hüznü ve sevinci, acıyı ve tatlıyı birlikte yaşayan bir varlıktır. Kur’an’ın deyimiyle insan, imtihan dünyasında bazen korku ve açlık, bazen de mal ve can kaybı gibi hayatı menfi şekilde etkileyen çeşitli musibetlerle karşılaşmaktadır. İnsanın iman, amel ve ahlak bakımından hangi düzeyde ve olgunlukta olduğunu belirleyecek ve iç dünyasını ortaya çıkaracak şey, hayatın seyri içinde gelişen hadiseler karşısında sergilemiş olduğu tutum ve davranışlardır. Kur’an, kişinin yaşadığı belâ, afet ve musibet zamanlarında alınacak tedbirlerin yanında sabrederek Allah’a sığınıp O’na teslimiyet göstermenin önemini vurgular. İslâmî literatürde “istircâ” olarak kavramlaşan bu teslimiyet hâli, Bakara sûresi 156. âyette “Şüphesiz biz Allah’a aidiz ve muhakkak ki O’na döneceğiz” ifadesiyle formüle edilen cümleleri söylemek ve buna uygun davranışlar sergilemektir. İşte bu çalışmanın amacı, musibetlere karşı bir tutum olarak istircâ âyetine (Bakara, 156) getirilen işârî yorumları başta işârî tefsirler olmak üzere bazı temel tefsir kaynaklarından tespit edip değerlendirmek ve böylece insanların deprem, sel, yangın gibi doğal afetler ve musibetler karşısında sergilemeleri gereken tutumları tasavvufî bir bakışla ortaya koymaktır.