Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle

Abstract

Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle Artykuł stanowi próbę opisu antyputinowskiej postawy współczesnego pisarza i myśliciela Rosji, Dmitrija Lwowicza Bykowa (ur. w 1967), poczynając od jego pierwszej powieści Uniewinnienie (2020) po jego ostatnie, z lipca 2023 roku, prowolnościowe i antyimperialne wypowiedzi już na emigracji w USA. Kluczowym tekstem pisarza jest tutaj artykuł z 2019 roku 20 lat Putina – 20 lat na biegu wstecznym, gdzie autor potwierdza swój negatywny stosunek do putinizmu jako „archaicznego imperializmu”, będącego przyczyną bezprawnej aneksji ukraińskiego Krymu przez Rosję, a obecnie – napaści Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. W artykule omówiony jest także negatywny stosunek Bykowa do historycznego i współczesnego faszyzmu rosyjskiego, za którego przedstawiciela pisarz uważa również w znacznej mierze Fiodora Dostojewskiego. Ważnym segmentem prezentowanego artykułu jest również ogólny opis wielce pozytywnego stosunku Bykowa do współczesnej kultury i literatury polskiej – w szczególności do twórczości Leszka Kołakowskiego, Stanisława Lema, Wisławy Szymborskiej, Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza. Tekst kończy się przywołaniem pełnej dramatyzmu i współczucia wypowiedzi Dmitrija Bykowa z 6 lipca 2023 roku w obliczu śmierci 37-letniej pisarki ukraińskiej Wiktorii Ameliny, która straciła życia z ran odniesionych pod rosyjskimi bombami w Kramatorsku w obwodzie donieckim Ukrainy. Artykuł stanowi jednocześnie rodzaj obszernego wstępu do lektury publikowanego zaraz poniżej w „Studiach Pigonianach” wywiadu Grzegorza Przebindy z Dmitrijem Bykowym, przeprowadzonego w Krakowie w październiku 2019 roku, przy okazji pobytu rosyjskiego pisarza na Festiwalu Conrada.