RÜKNEDDİN MUHAMMED EL-CÜRCÂNÎ’NİN FESAHAT İLE İLGİLİ GÖRÜŞ VE ELEŞTİRİLERİ

Abstract

Arap dil ilimleri içerisinde farklı yaklaşım ve tartışmaların en yoğun şekilde yapıldığı ilimlerin başında Belagat ilmi gelmektedir. Belagat ilminin karakteristik yapısı, dinî saikler, çözüm odaklı yaklaşımlar gibi etkenler, söz konusu farklı görüş ve tartışmaların başat faktörleri olarak değerlendirilmektedir. Bu anlamda alimler arasında belagat ilminin konuları üzerinde çok fazla görüş ayrılıkları süre gelmektedir. H.VII. asırda yaşayan Rükneddin Muhammed el-Cürcânî’nin belagat ilmiyle ilgili görüş ve eleştirileri, bu durumun bir yansımasıdır. el-Cürcânî, belagat ilminin tüm konularıyla ilgili görüş ve eleştirilerini farklı bir üslupla ele aldığı müstakil çalışması el-İşârât ve’t-tenbîhât fî ilmi’l-belâgâ adlı eserinde açıklamıştır. Çalışmamızda örneklik teşkil etmesi adına el-Cürcânî’nin belagat ilminin mukaddimesi olan “fesahat” ile ilgili dile getirdiği görüş ve eleştirilerini ele almaktayız.