Pjetër Bogdani si regjistrues mbishkrimesh të vjetra: një relacion pak i njohur i vitit 1658

Abstract

Jeta dhe veprimtaria e Pjetër Bogdanit është dokumentuar në një numër të madh dokumentesh e materialesh arkivore, në pjesën më të madhe të botuara. Botuesit kryesorë të dokumenteve ku përfshihet historia e Shqipërisë e shekujve XVII-XVIII dhe mes tyre edhe dokumentet që lidhen me Pjetër Bogdanin janë D. Coleti - F. Riceputi1, Augustin Theiner2, Jovan Radonić3, Injac Zamputi4, Marco Jačov5 etj., ndërsa në mënyrë të posaçme për mbledhjen e dokumentacionit lidhur me Pjetër Bogdanin kanë punuar Luigj Marlekaj6 dhe Odette Marquet7. Nga këto dokumente është rindërtuar në momentet më të rëndësishme të saj rrjedha jetësore e Bogdanit dhe veprimtaria e tij klerikale, intelektuale e politike, me përjashtim të periudhës së hershme të vendlindjes dhe datëlindjes si dhe të shkollimit fillor, të cilat ende sot nuk janë saktësuar përfundimisht. Për shkollimin e tij në kolegjet e Propaganda Fides dhe të Loretos kemi tani të dhënat dokumentare plotësuese të hetuara nga Bardhyl Demiraj në Arkivat e Kolegjit të Loretos dhe të Kolegjit Urban dhe të sjella në punimet e tij të kohëve të fundit mbi rishtarët shqiptarë në kolegjet italiane8.