Bist Bankacılık Sektörünün Makoekonomik Belirleyicileri: Fourier ARDL Yaklaşımı

Abstract

Finansal piyasalar ve ülke ekonomileri arasında doğrudan bir ilişki mevcuttur. Gelişmiş ülkelerin finansal piyasalarının da gelişmiş olduğu görülmektedir. Finansal piyasalardaki aracı kurumların başında ise bankalar gelmektedir. Bu bakış açısıyla Borsa İstanbul’da hisseleri işlem gören bankaların oluşturmuş olduğu XBANK bankacılık endeksi ile bu endeks üzerinde etkili olduğu düşünülen makroekonomik faktörler (1 aylık mevduat faizleri, üretim endeksi ve TL/Dolar kuru) bu çalışmada ele alınmıştır. 2002 Kasım ve 2023 Mayıs dönemini kapsayan aylık veriler arasındaki ilişki Fourier fonksiyonlarına dayalı otoregresif dağıtılmış gecikme (ARDL) modeli yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Türkiye’de belirtilen dönem aralığında yönetimde bir değişiklik olmaması nedeniyle ilgili dönem verileriyle çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre 1 aylık mevduat faizleri ile bankacılık endeksi arasında negatif yönlü uzun dönemli bir ilişki, dolar kuru ve üretim endeksi ile bankacılık endeksi arasında pozitif yönlü uzun dönem ilişki tespit edilmiştir. Hata düzeltme modeli sonuçlarına göre ise kısa dönemde denge ilişkisinden sapmalara, uzun dönemde tek düze bir yakınsama olduğu görülmektedir.