على حسَب علْمِ نفس الروح (Enneagram) تحليلُ أساليبِ إتِّخاذِ القرار لأجناسِ شخصيةِ تسعِ مخطوطاتٍ (أنيغرام)

Abstract

Bu çalışmada söz konusu ehemmiyet dikkate alınarak Nefs psikolojisine göre, Enneagram kişilik tiplerinin karar verme özelliklerini izah etmek amaçlanmaktadır. Nefs psikolojisi araştırmaları için Enneagram kuramı uygun görülmektedir. Zira bu kuram, dokuz tip kişilik tipi tanımlayarak mevzubahis kişilik tiplerinin dinamik bir yapıda olduğunu iddia etmektedir. Bu tipler, patolojik veya gelişmiş özellikler gösterebilmektedir. Öyleyse kişilik tiplerinin, karar verme tarzları da bu deneyimlerine göre şekillenebilmektedir. Bu vetirede, bilinçdışı süreçlerin etkisi olduğu düşünülmektedir. Karar verme süreci, alt bilinçdışında, persona, gölge, kompleks gibi unsurların ve tutkulu duyguların etkisiyle stresli ve problemli geçebilmekte neticede hatalı kararlar verilebilmektedir. Nefsin üst katlarına yani üst bilinçdışına doğru çıktıkça latif haller yaşanmaktadır. Hal, sıradan duygulardan farklılık göstermekte, gelişmiş duygular olarak tanımlanmaktadır. Bu yaşantıların tesiri ile kişilikler değişik renklere bürünerek aşkın gelişim gösterebilmektedir. Bu bağlamda hallerin etkisiyle karar verme süreci istikrarlı geçirilebilmekte, âkıbet için makul kararlar verilebilmektedir. Enneagram tiplerinin her birinin nefs-i emmârede yaşadığı kendine özgü tutkulu duygusu ve nefs-i levvâmeden itibaren deneyimlediği latîf halleri bulunmaktadır. Tutkulu duygular, karar verme sürecini olumsuz ve zararlı etkileyebilirken latîf haller bu süreci müspet ve faydalı yönde etkileyebilmektedir.