Determinants of Unethical Pro-Organizational Behaviors

Abstract

Etik bir bakış açısıyla sürdürülebilir bir çalışma yaşamı görmek mümkün mü? 21. yüzyılda artan etik skandalların kök nedenlerine bakıldığında bunun yalnızca örgütlerin sorumluluğunda olmadığı açıktır. Etik bilincin yerleşmesi ve aynı zamanda örgüte aidiyet içindeki çalışanlara olan ihtiyacın her geçen gün artmasıyla birlikte bu sorunun cevabını örgüt yararına etik olmayan davranışların belirleyicilerini ifade ederek bulmak mümkün olabilir. Bu araştırmanın amacı, psikolojik ayrıcalığın örgüt yararına etik olmayan davranışlar üzerindeki etkisini belirlemek ve sosyal mübadele ve sosyal kimlik teorilerine dayanarak, çalışanların psikolojik ayrıcalık algıları ile örgüt yararına etik olmayan davranışları arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırmada nicel yöntem tercih edilmiş ve veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Katılımcılar, İstanbul'da bulunan bir satış ve pazarlama işletmesindeki 371 tane çalışandan oluşmaktadır. Basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile edilen veriler, SPSS, Process Macro ve YEM-AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda psikolojik ayrıcalık, örgüt yararına etik olmayan davranışlar üzerinde pozitif etkiye sahipken, örgütsel özdeşleşmenin örgüt yararına etik olmayan davranışlar üzerinde negatif etkisinin olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca, örgütsel özdeşleşmenin psikolojik ayrıcalık ile örgüt yararına etik olmayan davranışlar arasındaki ilişkide düzenleyici rolünün olduğu tespit edilmiştir.