{"title":"Türkiye’de Ortaokullar İçin Geliştirilen İlk Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının (1973) Deneme Sürecini Anlamak","authors":"Erdoğan Kaya, Cansu Çetinkaya Aydoğdu","doi":"10.30964/auebfd.1364750","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Araştırmada Türkiye’nin ilk (1973) ortaokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın (SBDÖP) deneme sürecini anlamak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemi kapsamındaki anlatı tekniğinden yararlanılarak veri toplanmıştır. Katılımcı belirlenirken amaçlı örnekleme tekniği tercih edilmiştir. Bu doğrultuda 1973 ortaokul SBDÖP deneme okulu öğretmeni ve Sosyal Bilgiler ders kitabı yazarı İlyas Öğretmen araştırmaya katılmak için gönüllü olmuştur. Toplanan veriler, tematik analiz kullanılarak çözümlenmiştir Gerçekleştirilen analizde zaman, mekan, olaylar dizisi incelenmiş ve kronolojik bir sırayla sunulmuştur. İlyas Öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmelerin yanı sıra katılımcının yansıtıcı raporları, MEB Tebliğler Dergisi, sosyal bilgiler ders kitabı ve TRT program metinleri gibi belgeler de destek veri seti olarak kullanılmıştır. İlyas Öğretmen ile yapılan görüşmeler neticesinde üç yaşam öyküsü ortaya çıkmıştır: Yenilik arayışındaki bir öğretmen, SBDÖP’nin geliştirilme sürecinde yaşananlar, ortaokul düzeyindeki sosyal bilgiler eğitiminin dayanakları. Araştırma sonuçlarına göre, 1973 SBDÖP dışındaki SBDÖP’nin geliştirilme süreçlerinin derinlemesine incelenebilmesi amacıyla anlatı araştırması yapılması, öğretmenlerin program geliştirme sürecine katılması, program geliştirme ekibinde görev alan kişi ve kurumlar arasında etkili bir iş birliği yapılması gerektiği önerilmiştir.","PeriodicalId":32482,"journal":{"name":"Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Fakultesi Dergisi","volume":"126 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-07-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Fakultesi Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.30964/auebfd.1364750","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Araştırmada Türkiye’nin ilk (1973) ortaokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın (SBDÖP) deneme sürecini anlamak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemi kapsamındaki anlatı tekniğinden yararlanılarak veri toplanmıştır. Katılımcı belirlenirken amaçlı örnekleme tekniği tercih edilmiştir. Bu doğrultuda 1973 ortaokul SBDÖP deneme okulu öğretmeni ve Sosyal Bilgiler ders kitabı yazarı İlyas Öğretmen araştırmaya katılmak için gönüllü olmuştur. Toplanan veriler, tematik analiz kullanılarak çözümlenmiştir Gerçekleştirilen analizde zaman, mekan, olaylar dizisi incelenmiş ve kronolojik bir sırayla sunulmuştur. İlyas Öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmelerin yanı sıra katılımcının yansıtıcı raporları, MEB Tebliğler Dergisi, sosyal bilgiler ders kitabı ve TRT program metinleri gibi belgeler de destek veri seti olarak kullanılmıştır. İlyas Öğretmen ile yapılan görüşmeler neticesinde üç yaşam öyküsü ortaya çıkmıştır: Yenilik arayışındaki bir öğretmen, SBDÖP’nin geliştirilme sürecinde yaşananlar, ortaokul düzeyindeki sosyal bilgiler eğitiminin dayanakları. Araştırma sonuçlarına göre, 1973 SBDÖP dışındaki SBDÖP’nin geliştirilme süreçlerinin derinlemesine incelenebilmesi amacıyla anlatı araştırması yapılması, öğretmenlerin program geliştirme sürecine katılması, program geliştirme ekibinde görev alan kişi ve kurumlar arasında etkili bir iş birliği yapılması gerektiği önerilmiştir.
本研究旨在了解土耳其第一个(1973 年)中学社会研究课程(SBSLC)的试行过程。为此,在定性研究方法的范围内,使用叙事技术收集数据。在确定参与者时,首选了有目的的抽样技术。为此,1973 年中学 SBSLC 试用学校的教师兼社会学教科书作者 İlyas Teacher 自愿参与了研究。我们采用专题分析法对收集到的数据进行了分析。 在分析过程中,对事件发生的时间、地点和顺序进行了研究,并按时间顺序进行了表述。除了与教师 İlyas 的访谈外,还使用了参与者的反思报告、《国家教育部公报》、社会学教科书和 TRT 课程文本等文件作为辅助数据集。通过对教师 İlyas 的访谈,我们发现了三个人生故事:寻求创新的教师、SBSLC 发展过程中发生的事情以及中学社会研究教育的基础。根据研究结果,建议应开展叙事研究,以深入研究除 1973 年中学社会科 学课程之外的其他中学社会科学课程的开发过程,教师应参与课程开发过程,课程开发 团队中的相关人员和机构之间应开展有效合作。