Investigation of Use of Quinoa, Chia, Teff, Mung Bean and Buckwheat Expired Shelf Life in the Ruminant Nutrition by In Vitro Methods

Amac: Bu arastirmanin amaci, kinoa, chia, teff, mas fasulyesi ve karabugdayin alternatif yem ham maddesi olarak ruminant beslemede kullanilabilirligini arastirmaktir. Materyal ve Metot: Arastirma materyalini, ambalajin yirtilmasi, hasar gormesi vb. nedenlerle raf omru dolan kinoa (beyaz, siyah, kirmizi), chia (beyaz, siyah), teff, mas fasulyesi ve karabugday olusturmustur. Ham besin madde iceriklerinin yani sira yag asiti bilesenleri ve in vitro kosullarda enzimde cozunen organik madde miktarlari (ECOM) belirlenmistir. Elde edilen verilerden yararlanilarak metabolik enerji (ME) icerikleri hesaplanmistir. Bulgular: Ham protein (HP) iceriklerinin kinoada %14.04-15.38, chiada %19.90-21.73, teffde %11.98, mas fasulyesinde %25.20 ve karabugdayda %13.72 oldugu bulunmustur. Ham yag (HY) icerikleri ise sirasiyla %7.13-7.97, %30.84-35.75, %2.46, % 3.48 ve %5.25 olarak belirlenmistir. En yuksek linolenik asit chiada (%60.71-66.17) belirlenmistir. ECOM icerigi beyaz kinoa, mas fasulyesi ve karabugdayda yuksek bulunmustur. Oysa in vitro ME icerikleri en yuksek chiada belirlenmistir. Sonuc: Kinoa, ruminantlarin enerji gereksiniminin yuksek oldugu erken laktasyon doneminde ya da beside enerji kaynagi olarak geleneksel tahillara alternatif olma potansiyeli vardir. Chianin ozellikle sut sigirlarinda sicaklik stresini onlemede etkili olabilme potansiyeli yuksektir. Chia yaginin linolenik asit iceriginin yuksek olmasi, sut yaginin coklu doymamis yag asitlerinden biri olan konjuge linolenik asitce zenginlesmesine olanak saglayabilir. Teff ve karabugday tahillara, mas fasulyesi ise mineralce zengin olmasinin yanisira HP iceriginin yuksek olmasindan dolayi, ozellikle son yillarda yeni protein kaynaklari arayisina giren ureticilere onemli bir alternatif olusturacagi ortaya konulmustur.