Zastosowanie leptyny rekombinowanej w leczeniu różnych typów lipodystrofii Treatment options with recombinant leptin in various types of lipodystrophy.

Abstrakt Lipodystrofie to grupa chorób objawiających się zanikiem i/lub nieprawidłowym rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka. W związku z tym, że tkanka tłuszczowa jest narządem hormonalnie czynnym, jej niedobór doprowadza do powstania wielu zaburzeń metabolicznych i hormonalnych, wynikających w dużej mierze ze zmniejszonego wytwarzania leptyny, jednego z ważniejszych hormonów wydzielanych przez tkankę tłuszczową. Leptyna jest cytokiną, która po połączeniu z receptorem leptynowym uczestniczy przede wszystkim w regulacji ośrodka głodu, ale także wywołuje angiogenezę i stymuluje układ odpornościowy, przez stymulację wysp beta trzustki reguluje glikemię, działa protekcyjnie na układ kostny, wpływa na płodność, cykl menstruacyjny i ciążę, hamuje syntezę triglicerydów w wątrobie i tkance tłuszczowej oraz stymuluje lipolizę. W związku z tym uważa się, że to właśnie niedobór leptyny jest odpowiedzialny za zaburzenia metaboliczne powstałe w przebiegu lipodystrofii. Badania kliniczne wskazują na możliwość wykorzystania rekombinowanej leptyny – metreleptyny w celu uzupełnienia niedoboru hormonu. U pacjentów z różnymi typami lipodystrofii po zastosowaniu metreleptyny zaobserwowano normalizację poziomu glukozy, triglicerydów i cholesterolu frakcji HDL. Ponadto pacjenci sygnalizowali zmniejszenie apetytu i spadek BMI przy jednoczesnym braku istotnych działań niepożądanych leku. W związku z tym dopuszczono wykorzystanie metreleptyny w Stanach Zjednoczonych i Europie do leczenia chorych z niektórymi typami lipodystrofii. Natomiast zastosowanie leku w innych schorzeniach objawiających się zaburzeniami metabolicznymi jest w fazie badań klinicznych. Abstract Lipodystrophies are a group of diseases characterized by the disappearance and/or incorrect distribution of adipose tissue in the human body. Adipose tissue is a hormonally active organ and its deficiency causes many metabolic and hormonal disorders. These disorders result from reduced production of leptin, one of the most important hormones produced by adipose tissue. Leptin is a cytokine that binds to the leptin receptor and participates in the regulation of the hunger center, but also stimulates angiogenesis and the immune system; by stimulating pancreatic beta cells it regulates glycemia; protects the skeleton; affects fertility, menstrual cycle and pregnancy; inhibits synthesis triglycerides in the liver and adipose tissue and stimulates lipolysis. Therefore, it is postulated that leptin deficiency is responsible for the metabolic disorders that occur in lipodystrophy. Clinical trials indicate the possibility of using recombinant leptin – metreleptin to supplement the hormone deficiency. In patients with various types of lipodystrophy, normalization of glucose, triglycerides and HDL cholesterol levels was observed after the use of metreleptin. In addition, patients reported a decrease in appetite and, as a result, a decrease in BMI with no significant side effects of the drug. Accordingly, the use of metreleptin has been approved in the United States and Europe for the treatment of certain types of lipodystrophy. However, the use of the drug in other diseases manifested by metabolic disorders is in the phase of clinical trials.