Meclis Tutanaklarında İmar Affı Tartışmaları

Abstract

Türkiye'de 1940'lı yıllardan itibaren yaşanmaya başlanan tarımda makinalaşma ve devamında gerçekleşen sanayi atılımları; günümüzde dahi çözüme kavuşturulmayı bekleyen sorunları beraberinde getirmiştir. Sorunların en önemlilerinden bir tanesi yaşanan göçlerle ortaya çıkan konut sorunudur. 1950'li yıllarda yoğun göç alan kentlerde özellikle büyük kentlerde hızlı bir kentleşme sürecine girilmiştir. Kentlerin artan nüfusu ve kentleşme politikalarının yetersizliği nedeniyle problemler yaşanmaya başlamıştır. Kentleşme hızının artmasından günümüze kadar olan süreçte gecekondu sorunu tüm kentlerde ve özellikle büyük kentlerde görünür hale gelmiştir. Nitekim gecekondular 1990’lı yıllara gelindiğinde kentlerdeki nüfusun yarısından fazlasının barınmak için kullandığı konutlar haline gelmiştir. Barınma ve konut sorunu dönemin önemli sorunları olarak karşımıza çıkmaktadır. Göç eden nüfusun, barınma sorununa bulduğu çözüm “gecekondular” olmuştur. Çoğunlukla sanayileşme süreci sonrası yaşanmaya başlanan ve o günden günümüze artan bir şekilde devam eden yasadışı yapılaşmaya karşı devletin geliştirdiği refleks “imar afları” olmuştur. İlki 1948 yılında Ankara için gerçekleştirilen ve 1953 yılı itibari ile tüm Türkiye'de uygulanan imar afları ile kaçak ve yasadışı yapılaşmanın önüne geçilme düşüncesi başarılı olamamış ve süreç zarfında kaçak ve yasadışı yapılaşma devam etmiştir. Türkiye’nin kentleşme tarihinin en önemli sorunlarından biri olan imar aflarının çözümü için toplam 19 tane imar affının gerçekleştirildiğini görmekteyiz. İmar aflarının çıkarılması; gecekondu ve konut sorununu çözemeyip, sorunun büyümesini engelleyememiştir. Bu çalışma ile Türkiye'de geçmişten günümüze çıkarılan imar afları dönemsel olarak ele alınıp, imar aflarının meclisteki tartışmalarda nasıl değerlendirildiğini açıklamaya çalışmaktadır.