(Nie)widzialne środowisko? – o tym, czy i do czego potrzebujemy shinrin-yoku

Abstract

Przedmiotem naszego namysłu jest shinrin-yoku, praktykowane w ramach zaliczenia przedmiotu z arteterapii przez studentów Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ. Przeprowadzane przez nas działania dydaktyczne i analizy materiału empirycznego (dzienniki spacerów) wpisują się w nurt badań opartych na sztuce. Park rozumiemy jako świadomie kształtowany krajobraz, a ten uznajemy za empiryczny przykład środowiska w rozumieniu Radlińskiej. Poprzez swoje atmosfery parki przenoszą znaczenia i wartości kształtowane także przez minione pokolenia, a w relacje z nimi wchodzą sprawcze podmioty, które w przestrzeni parków uczestniczą. Odnosząc się do dzienników spacerów przygotowanych przez studentów i powiązanych z nimi prac plastycznych, wyróżniamy cztery wyidealizowane typy uczestniczenia w parku (krajobrazie, środowisku): antropocentryczny zamknięty, antropocentryczny otwarty, równoległy, nieantropocentryczny/autoteliczny. Wyróżniamy także trzy etapy edukacji związanej z nabywaniem kompetencji do uczestniczenia w środowisku: utylitarny, pośredni, nieantropocentryczny/dialogiczny.