The Strong Presence of an Empire Capital in The Province: The Network of Social and Economic Relations Between Kutahya and Istanbul (1760-1770)

Abstract

Osmanlı imparatorluğunun başkenti olan İstanbul’un gerek Anadolu gerekse Rumeli coğrafyasındaki taşra kentlerinin sosyal ve ekonomik yaşamına müdahalesinin boyutları, tarih disiplini çerçevesinde yeterince incelenmiş değildir. Bu yerleşim birimlerinin de kuşkusuz başkent yaşamına dokunuşları vardı. Bu makale İstanbul’un, on sekizinci yüzyılın ikinci yarısında on yıllık zaman diliminde Kütahya kenti ve kırsalı üzerindeki ağırlığını incelemektedir. Zaman sınırlarının bu denli kısa tutulmasının sebebi, merceği mümkün olduğunca derinlere tutarak başkentin etkinliğinin boyutlarını daha net görebilme gayesidir. Elde edilen bulgular neticesinde, başkentin taşradaki etkin varlığı açıkça hissedilse de iki kentin sakinlerinin birbirlerine faydalı olan sosyolojik ve ekonomik münasebetleri görülmektedir. Bu nedenle ortak ilişkilerde tek yönlü bir trafik olmadığı söylenebilir. Çalışmada incelenen tarihsel dönemdeki arşiv vesikaları, makale sınırlarını taşırmadan, mümkün olduğunca geniş açıyla istifade edilen ana kaynaklardır.