Türkiye’de Seyahat Sektöründe İstihdam Edilen Yabancı Personel Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Amac ve Onem: Son yillarda Rusya ve BDT ulkelerinden gelen turistlerin Antalya Ilinde yogunlasmasi ve burada faaliyet gosteren tur sirketlerinin Rusca bilen personele olan ihtiyacinin artmasi nedeniyle basta Rusya olmak uzere Rus dilinin konusuldugu cografyalardan cok sayida yabancinin calismak uzere Turkiye’ye geldigi bilinmektedir. Bu baglamda Turkiye’de seyahat sektorunde istihdam edilen yabanci uyruklu personel profilini ve karsilasilan sorunlari belirlemeyi amaclayan bu arastirma, sadece seyahat sektorunde calisan yabanci uyruklu personelleri icermesi yonuyle diger arastirma orneklerinden ayrilmaktadir. Diger yandan yapilan literatur taramasinda Turkiye’de seyahat sektorunde istihdam edilen yabanci uyruklu calisanlar uzerine yapilmis benzer arastirmalara rastlanmamasi arastirmadan elde edilecek bulgularin alan yazinina saglayacagi katki nedeniyle de arastirma onem arz etmektedir. Yontem: Arastirmada veri toplama araci olarak Ward ve Kennedy (1992) tarafindan gelistirilen ve bu arastirmanin benzerlerinde kullanilan anket tekniginden faydalanilmistir. Tesadufi olmayan ornekleme yonteminin kullanildigi anket uygulamasina 387 yabanci uyruklu personelin katilmistir. Arastirma Antalya’ya 5 milyona yakin Rus turistin geldigi 2015 yili Temmuz-Agustos aylarinda yapilmistir. Bulgular: Gecerli 387 anket formu uzerindeki verilerin analizinden elde edilen bulgulardan; Sektorde calisan yabancilar siralamasinda % 35,2’lik bir oranla ilk sirayi Rus vatandaslarinin aldigi, sektorde istihdam edilen yabanci personelin agirlikli olarak  (% 40,3) 26-30 yas grubu arasinda yogunlastigi, % 80’nin turizm konusunda egitim aldiklari, % 60’dan fazlasinin en az 3 yillik rehberlik deneyimlerinin oldugu, % 60’inin Turkiye’ye 3 defadan fazla geldikleri, % 96’sinin aylik kazanclarinin 300 dolardan fazla oldugu, % 98,4’unun Turkce bildikleri, % 35,7’sinin ise Turkce ve anadilleri disinda ikinci bir dil olarak Ingilizce konusabildikleri, % 99’unun Turkiye’de bulunuyor olmaktan memnun olduklari, % 84,5’nin Turkiye’ye calismak icin tekrar gelmeyi dusundukleri, % 31,8’inin calistiklari acenta ile sorun yasadiklari, karsi karsiya kalinan temel sorunlarin basinda is yogunlugunun fazlaligi ve sosyal haklarin gozetilmemesi olurken en olumlu bulgu olarak  iyi para kazandiklarina inandiklari sonucuna ulasilmistir. Sinirliliklar: Seyahat sektorunde calismak uzere ulkemize gelen yabanci uyruklu personel daha cok turizm sezonunda gelip sezon sonrasinda ayrilmaktadir. TURSAB’in arastirmalarina gore ulkemizde seyahat sektorunde istihdam edilen yabanci uyruklu personel sayisi 10 bin civarindadir. Ulkemizin her cografyasinda faaliyette bulunan tur sirketlerince istihdam edilen binlerce yabanci uyruklu personelin her birine ulasabilmenin zaman ve maliyet acisindan imkânsizligi arastirmaya Antalya Ilinde faaliyet gosteren tur sirketlerinde calisan yabanci uyruklu personellerin dahil edilmesi zorunlulugunu dogurmustur.  Bu arastirma ulkeye en fazla yabanci turistin geldigi ve tur sirketlerinin en yogun olduklari zaman dilimi olan Temmuz ve Agustos aylarinda yapilmistir.