Przegląd polskich nowości wydawniczych

Abstract

W latach 2000–2016 autorka książki miała możliwość odbycia kilku staży i praktyk w bibliotekach uniwersyteckich w Niemczech i w Austrii, a także zrealizowania rocznego pobytu badawczego w Instytucie Nauki o Bibliotece i Informacji Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie. Doświadczenia zawodowe związane z tymi pobytami zawarła w obszernej monografii poświęconej organizacji i funkcjonowaniu bibliotek uniwersyteckich w Niemczech od czasu ich zjednoczenia w 1990 r. aż do 2016 r. Proces zmian rozpoczęło włączenie w 1990 r. dziewięciu bibliotek uniwersyteckich i ponad czterdziestu bibliotek szkół wyższych z dawnej NRD do struktur bibliotecznych Zachodnich Niemiec. Opis zmian organizacyjnych, które nastąpiły po 1990 r. autorka poprzedziła przedstawieniem policentrycznego modelu niemieckich bibliotek naukowych w latach 1945–1990, co stanowi treść rozdziału pierwszego. W rozdziale drugim zaprezentowano organizację nauki i szkolnictwa wyższego w Niemczech oraz podstawy polityczno-prawne uniwersyteckich systemów bibliotecznych. Biblioteki uniwersyteckie opisano w kontekście państwowej polityki bibliotecznej, która, zdaniem autorki, jest „niezwykle skuteczna, dobrze finansowana, długofalowa i harmonijna, uwzględniająca interesy zarówno federacji, jak i poszczególnych landów” (s. 24.). Rozdział trzeci poświęcony został współpracy bibliotek w ramach wspólnie realizowanych projektów. Koordynacją i finansowaniem wielu projektów zajmuje się Niemiecka Wspólnota Badawcza (DFG – Deutsche Forschungsgemeimschaft). W 2004 r. zdecydowano o przyjęciu formatu MARC 21 oraz anglo-amerykańskich zasad katalogowania AACR2, natomiast w 2016 r. rozpoczęto w kilku bibliotekach katalogowanie według zasad RDA. Sukcesywnie przechodzi się na systemy biblioteczne nowej generacji. Zakończono już okres pilotażowy wdrażania systemu Alma w kilku bibliotekach. Wspólnym projektem jest utworzenie Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej (Deutsche Digitalne Bibliotek). Wieloletnim wspólnym programem objęta została retrokonwersja tradycyjnych katalogów kartkowych dla druków wydanych w latach 1501–1850. W rozdziale czwartym omówiono wybrane problemy organizacji i zarządzania bibliotekami uniwersyteckimi w aspekcie rozwijania usług zorientowanych na aktualne potrzeby użytkownika. Końcowy rozdział, piąty, skupiony jest na prezentacji aktualnych tematów bibliotecznych, z których autorka do omówienia wybrała cztery: Open Access, publikowanie elektroniczne, dane badawcze, archiwizacja i długoterminowa dostępność źródeł cyfrowych. W książce zawarto szeroką panoramę obrazu przemian bibliotek uniwersyteckich w Niemczech, od 1990 r. po nowe koncepcje biblioteki jako „miejsca uczenia się”, które jest „oblegane przez czytelników, którzy przebywają w nich chętnie,