Freudyen Teorideki “Tekinsizlik” Olgusunun Türk Modernleşmesinde Darbeleri Mümkün Kılan Obskürantist ve Self-Oryantalist Tutumlarla tasarım Üzerinden Okunması

Abstract

Bireyi, tum inanc bicimlerinin otesinde, ait oldugu toplumsal butunluk dâhilinde guclu kilan bir bilinc bicimi olarak “oz yeterlik bilinci”, tarihsel izlekte “vesayet demokrasisinin” otesine gecmenin basarilmasi ile mumkundur. Ote yandan soz konusu bilinc, bu basariyla birlikte, yurttas bireyin kararlarini fiili olarak almakla kalmayip, bu kararlari almaya yetkili oldugu bilinci ve guvenine sahip olmasiyla; “tanidik bildik olan”i kendine, kendini ise “tanidik bildik olan”a ait, guvende ve muvaffak hissetmesiyle mumkundur. Bu dusunce duzleminden hareketle calisma, Osmanli Imparatorlugu’ndan Turkiye Cumhuriyeti’ne uzanan tarihsel kesitte, mesru ve sivil yonetime mudahale biciminde ortaya cikan “darbe” pratiklerini toplum nezdinde mumkun kilan psikolojik ve sosyolojik zemini algilama amacina yonelik bir okuma denemesidir. Bu amaca iliskin olarak, ilgili metinde, “Turk modernlesmesi”, toplum sozlesmesinin tarafi olan ulke yurttaslarinin hak ve ozgurlukleri ile kaygi halinin karsisinda guven duygusu saglamlastirilmis birer birey olma gucunu icsellestirmelerinin onundeki engeller olarak, “tekinsizlik”, “vesayet sistemi”, “oz yeterlik bilinci”, “self oryantalist modernlesme” ve “obskurantizm” kavramlari uzerinden hermenotize edilmistir.