{"title":"Teater Tradisional Mendu dan Bangsawan di Asia Tenggara: Hubung Kait Sejarah dan Elemen Persembahan","authors":"None Rosdeen Suboh","doi":"10.21315/ws2023.22.3","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"This article was conducted due to the arising issues stating the connections between mendu or wayang mendu, and bangsawan but there is no further explanation regarding this matter. Moreover, there are statements from several scholar mention that the mendu or wayang mendu was the origin of bangsawan, but there is no detailed explanation. The data examined in this article involves: bangsawan performances that are still active in Kuala Lumpur, Kedah, and Sarawak which staged different stories; forms of bangsawan with different names in the coastal areas of West Sumatera and West Kalimantan, namely wayang (bangsawan) kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dul muluk and mamanda; while the mendu theatre which only staged Dewa Mendu story performed by respective active groups in Pulau Sedanau, Natuna (Riau Islands), Mempawah (Pontianak, West Kalimantan), and Malaysia (Universiti Malaya, Kuala Lumpur). All data collection was also obtained from interviews with mendu and bangsawan practitioners who are still active in both countries. From the data collected, this article only focusses on the connection between the historiography of mendu–bangsawan with the influence of Persian commercial theatre from Gujarat, especially in the period from 1870 to 1940. This is because, during that period, the bangsawan name was initially called wayang Parsi (mendu), tiruan wayang Parsi, and later became the main reference in the history of the development of traditional theatre in Southeast Asia. The results of the discussion in this article are divided into several important aspects which are: the relevance of historical aspects particularly the origin and development; conceptual elements (rituals and entertainment); language (dialogue); stage setting (acting space and curtain set); acting style (actors); and performance structure (scenes) of both theatres.
 
 Artikel ini membincangkan tentang isu perkaitan sejarah dan elemen persembahan antara teater tradisional mendu dan teater bangsawan Malaysia–Indonesia. Hal ini kerana terdapat penyataan dari beberapa kajian sarjana menyatakan bahawa teater mendu atau wayang mendu adalah asal mula bangsawan, namun tiada keterangan secara terperinci. Bagi tujuan tersebut, data yang diteliti dalam artikel adalah melibatkan: persembahan bangsawan yang masih aktif di Kuala Lumpur, Kedah, dan Sarawak yang telah mementaskan cerita yang berlainan; dan juga bentuk bangsawan dengan nama lain yang masih aktif di kawasan pesisiran Sumatera Barat serta pesisiran Kalimantan Barat iaitu wayang (bangsawan) kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dul muluk, dan mamanda; manakala teater mendu pula hanya mengambil data dari kumpulan yang masih aktif mementaskan satu-satunya cerita Dewa Mendu di Pulau Sedanau, Natuna (Kepulauan Riau), Mempawah (Pontianak, Kalimantan Barat), dan Malaysia (Universiti Malaya, Kuala Lumpur). Pengumpulan data juga diperoleh melalui temu ramah tokoh-tokoh mendu dan bangsawan yang masih aktif di kedua-dua negara. Dari data yang dikumpul, fokus penelitian hanya dibuat ke atas perkaitan pensejarahan mendu bangsawan dengan pengaruh teater komersial Parsi seperti dari Gujerat terutama pada tahun 1870 hingga 1940. Hal ini kerana, pada tempoh tersebut nama bangsawan awalnya telah digelar wayang Parsi (mendu), tiruan wayang Parsi, dan kemudian telah menjadi sebuah bentuk teater rakyat kaum Melayu yang menjadi rujukan utama dalam sejarah perkembangan teater tradisional di Asia Tenggara. Hasil dari perbincangan dalam artikel ini terbahagi kepada beberapa aspek penting iaitu: hubung kait mendu–bangsawan dari aspek pensejarahan seperti fakta asal-usul dan perkembangan; perkaitan elemen konsep (ritual dan hiburan); bahasa (dialog); panggung (ruang lakon dan set tirai); gaya lakon (pelakon); dan struktur persembahan (babak).","PeriodicalId":40376,"journal":{"name":"Wacana Seni-Journal of Art Discourse","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.4000,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Wacana Seni-Journal of Art Discourse","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21315/ws2023.22.3","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"0","JCRName":"HUMANITIES, MULTIDISCIPLINARY","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
This article was conducted due to the arising issues stating the connections between mendu or wayang mendu, and bangsawan but there is no further explanation regarding this matter. Moreover, there are statements from several scholar mention that the mendu or wayang mendu was the origin of bangsawan, but there is no detailed explanation. The data examined in this article involves: bangsawan performances that are still active in Kuala Lumpur, Kedah, and Sarawak which staged different stories; forms of bangsawan with different names in the coastal areas of West Sumatera and West Kalimantan, namely wayang (bangsawan) kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dul muluk and mamanda; while the mendu theatre which only staged Dewa Mendu story performed by respective active groups in Pulau Sedanau, Natuna (Riau Islands), Mempawah (Pontianak, West Kalimantan), and Malaysia (Universiti Malaya, Kuala Lumpur). All data collection was also obtained from interviews with mendu and bangsawan practitioners who are still active in both countries. From the data collected, this article only focusses on the connection between the historiography of mendu–bangsawan with the influence of Persian commercial theatre from Gujarat, especially in the period from 1870 to 1940. This is because, during that period, the bangsawan name was initially called wayang Parsi (mendu), tiruan wayang Parsi, and later became the main reference in the history of the development of traditional theatre in Southeast Asia. The results of the discussion in this article are divided into several important aspects which are: the relevance of historical aspects particularly the origin and development; conceptual elements (rituals and entertainment); language (dialogue); stage setting (acting space and curtain set); acting style (actors); and performance structure (scenes) of both theatres.
Artikel ini membincangkan tentang isu perkaitan sejarah dan elemen persembahan antara teater tradisional mendu dan teater bangsawan Malaysia–Indonesia. Hal ini kerana terdapat penyataan dari beberapa kajian sarjana menyatakan bahawa teater mendu atau wayang mendu adalah asal mula bangsawan, namun tiada keterangan secara terperinci. Bagi tujuan tersebut, data yang diteliti dalam artikel adalah melibatkan: persembahan bangsawan yang masih aktif di Kuala Lumpur, Kedah, dan Sarawak yang telah mementaskan cerita yang berlainan; dan juga bentuk bangsawan dengan nama lain yang masih aktif di kawasan pesisiran Sumatera Barat serta pesisiran Kalimantan Barat iaitu wayang (bangsawan) kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dul muluk, dan mamanda; manakala teater mendu pula hanya mengambil data dari kumpulan yang masih aktif mementaskan satu-satunya cerita Dewa Mendu di Pulau Sedanau, Natuna (Kepulauan Riau), Mempawah (Pontianak, Kalimantan Barat), dan Malaysia (Universiti Malaya, Kuala Lumpur). Pengumpulan data juga diperoleh melalui temu ramah tokoh-tokoh mendu dan bangsawan yang masih aktif di kedua-dua negara. Dari data yang dikumpul, fokus penelitian hanya dibuat ke atas perkaitan pensejarahan mendu bangsawan dengan pengaruh teater komersial Parsi seperti dari Gujerat terutama pada tahun 1870 hingga 1940. Hal ini kerana, pada tempoh tersebut nama bangsawan awalnya telah digelar wayang Parsi (mendu), tiruan wayang Parsi, dan kemudian telah menjadi sebuah bentuk teater rakyat kaum Melayu yang menjadi rujukan utama dalam sejarah perkembangan teater tradisional di Asia Tenggara. Hasil dari perbincangan dalam artikel ini terbahagi kepada beberapa aspek penting iaitu: hubung kait mendu–bangsawan dari aspek pensejarahan seperti fakta asal-usul dan perkembangan; perkaitan elemen konsep (ritual dan hiburan); bahasa (dialog); panggung (ruang lakon dan set tirai); gaya lakon (pelakon); dan struktur persembahan (babak).
这篇文章是由于出现了一些问题,说明了门都或wayang门都和bangsawan之间的联系,但没有进一步的解释。此外,有几位学者的陈述提到门杜或wayang门杜是bangsawan的起源,但没有详细的解释。本文研究的数据包括:在吉隆坡、吉打州和沙捞越仍然活跃的邦沙万表演,它们上演了不同的故事;西苏门答腊和西加里曼丹沿海地区不同名称的邦沙丸形式,即wayang(邦沙丸)kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dulmuluk和mamanda;而门都剧院只上演杜瓦门都故事,由各自活跃的团体在雪丹瑙岛、纳土纳岛(廖内群岛)、门帕瓦岛(西加里曼丹的Pontianak)和马来西亚(吉隆坡的马来亚大学)演出。所有收集的数据也都是通过对仍然活跃在这两个国家的门杜和邦萨旺从业人员的采访获得的。从收集到的资料来看,本文只关注门杜-邦萨旺的史学与古吉拉特邦波斯商业剧院的影响之间的联系,特别是在1870年至1940年期间。这是因为,在那个时期,bangsawan这个名字最初被称为wayang Parsi (mendu), tiruan wayang Parsi,后来成为东南亚传统戏剧发展史上的主要参考。本文讨论的结果分为几个重要方面,即:历史方面的相关性,特别是起源和发展;概念元素(仪式和娱乐);语言(对话);舞台布置(表演场地及幕布);表演风格(演员);两个剧场的演出结构(场景)
& # x0D;Artikel ini(马来西亚-印度尼西亚)成员:angkan tentang isu perkaitan sejarah,成员:perembahan antara,传统的mendu, danteater bangsawan。印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语:印度语吉隆坡,吉打州,沙捞越,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚,马来西亚dan juga bentuk bangsawan dengan nama lain yang masih aktif di kawasan pesisiran苏门答腊Barat serta pesisiran加里曼丹Barat iitu wayang (bangsawan) kampung, wayang Parsi, komedi Melayu, dulmuluk, dan mamanda;manakala teater mendu pula hanya mengbil data dari kumpulan yang masih aktif mementaskan satu-satunya cerita Dewa mendu di Pulau Sedanau, Natuna (kepuluan廖内),Mempawah (Pontianak, Kalimantan Barat), dan Malaysia(吉隆坡马来亚大学)。彭普兰的数据显示,她的数据显示,她的数据显示,她的数据显示,她的数据显示,她的数据显示,她的数据显示达里语数据杨dikumpul——penelitian hanya dibuat ke ata perkaitan pensejarahan mendu bangsawan dengan pengaruh奶头komersial帕西人seperti达里语拉特terutama篇tahun 1870 hingga 1940。Hal ini kerana, padadtempoh tersebut nama bangsawan awalnya telah digelar wayang Parsi(门都),tiruan wayang Parsi, dan kemudian telah menjadi sebuah bentuk teater rakyat kaum Melayu yang menjadi rujukan utama dalam sejarah perkembangan teater传统的亚洲登加拉。Hasil dari perbincangan dalam artikel ini terbahagi kepaada beberapa讲话;hubung kait mendu-bangsawan dari讲话;pensejarahan seperti fakta asal- ul dan perkembangan;Perkaitan element konsep(仪式Dan hiburan);印尼语(对话框);Panggung(阮拉康丹set tirai);盖亚湖(pelakon);但击打persembahan (babak)。
期刊介绍:
Wacana Seni Journal of Arts Discourse, a refereed journal of the School of the Arts, published by Penerbit Universiti Sains Malaysia, promotes the advancement of scholarly knowledge about the arts and design particularly in Malaysia and Asia. The journal publishes articles with theoretical approaches from various disciplines, artists’ statements about creative processes, conversational dialogues with prominent artists, as well as reviews of books, recordings, exhibitions, and performances.