Tinbergen en de theoretische armoede van de sociaaldemocratie

Abstract

De Tinbergen-biografie van Erwin Dekker laat zien hoe werkloosheid tijdens de economische crisis van de jaren dertig een doorslaggevende factor was in Tinbergens denken over economisch beleid. Maar ondanks een vergelijkbaar wantrouwen jegens de ongebreidelde krachten van de 'vrije' markt zoals Keynes voorstond, bleef Tinbergens in wezen neoklassieke interpretatie van de werkloosheidsproblematiek zowel voor als na de Tweede Wereldoorlog ambivalent tegenover het keynesianisme, en dus ook tegenover het neoliberale antikeynesianisme uit vanaf de jaren 1970. Door loonmatiging te propageren om werkloosheid te voorkomen, had Tinbergen grote invloed op het naoorlogse economische beleid, schijnbaar zonder zich bewust te zijn van de evidente nadelen van dat beleid voor de arbeidsproductiviteit en daarmee uiteindelijk voor economische groei en internationale solidariteit. Maar zijn invloed zorgde er ook voor dat zijn eigen partij vanaf eind jaren zeventig geen theoretisch onderbouwd antwoord had op de neoliberale, antikeynesiaanse revolutie van eind vorige eeuw, met alle gevolgen van dien.