Türkiye’de Öğretim Üyelerinin Bilimsel Çalışma Yapma Motivasyonları, Yetersizlikler ve Yetkinlik Sorunları: Bir Saha Araştırması

Abstract

Akademisyenlerin temel sorumluluğundan biri bilimsel çalışmalar yaparak bilgi ve teknoloji üretimine kaynaklık etmektir. Bu sorumluluğu yerine getirirken karşılaştıkları zorluklar akademisyenler arasında sık sık tartışılmakta ve zaman zaman kamuoyuna yansımaktadır. Bu çalışmanın amacı akademisyenlerin bilimsel çalışma süreçlerinde ve bilimsel çalışmalara destek bulmakta yaşadıkları zorlukları kendi görüşleri üzerinden belirlemektir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen “Öğretim Üyelerinin Akademik Üretkenlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma online anket yöntemiyle Türkiye evreninde üniversitelerde görev yapan öğretim üyeleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler, önemlilik testleri, korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Verilerin analizi %95 güven aralığında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 626 öğretim üyesi katılmıştır. Katılımcıların %44,4’ü (n=278) doktor öğretim üyesi, %28,3’ü (n=177) doçent, %27,3’ü (n=1741) profesördü. Ülkemizde görev yapmakta olan öğretim üyeleri akademik çalışma yapmaya istekli olmalarına rağmen bilimsel çalışma yapmak için; zaman bulmakta zorlandıklarını, alt yapı imkânların yetersiz olduğunu ve mali destek bulmakta zorlandıklarını ifade etmişlerdir. Özellikle yabancı dilde makale yazmakta ve akademik gelişimde zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. Bilimsel araştırmalar için etik kurul süreçlerinin ve kurumsal izin süreçlerinin bezdirici, geciktirici ve engelleyici olduğunu belirtmişlerdir.