Wypalenie rodzicielskie i jego osobowościowe uwarunkowania – badania nad słyszącymi matkami młodych dorosłych z głuchotą prelingwalną

Abstract

Wypalenie rodzicielskie jest syndromem pojawiającym się w odpowiedzi na ekspozycję na chroniczny i przytłaczający stres rodzicielski, a wśród czynników ryzyka jego wystąpienia znajduje się bycie matką lub ojcem dziecka z niepełnosprawnością, jak i cechy osobowości rodziców, zwłaszcza neurotyzm. Nieliczne są badania na ten temat w odniesieniu do rodziców dzieci głuchych, a jak dotąd nie przeprowadzono ich z udziałem matek, których dzieci wkroczyły w okres wczesnej dorosłości. Celem pracy jest odpowiedź na pytanie o osobowościowe uwarunkowania wypalenia rodzicielskiego słyszących matek młodych dorosłych z głuchotą prelingwalną, użytkowników implantu ślimakowego. W badaniach wzięło udział 75 matek dzieci z głuchotą prelingwalną w wieku od 18 do 24 (M=21,49; SD=1,55) lat, które wypełniły Kwestionariusz Wypalenia Rodzicielskiego (PBM-12), Krótki Kwestionariusz do Pomiaru Wielkiej Piątki IPIP-BFM-20 oraz Ankietę informacyjną na temat danych socjodemograficznych, a także związanych z głuchotą i implantem ślimakowym u dzieci. Z badań wynika, że wypalenie rodzicielskie matek młodych dorosłych z głuchotą prelingwalną jest znacząco niższe niż u matek dzieci z innymi niż głuchota niepełnosprawnościami, jak i pozostaje w związku z ich wykształceniem (niższym) i miejscem zamieszkania (miasto). Otrzymano, że istnieje ujemna zależność między wypaleniem rodzicielskim a stabilnością emocjonalną, jak i cechą intelekt/wyobraźnia. Rezultaty badań prowadzą do konkluzji, iż te matki, które doświadczają wypalenia rodzicielskiego wymagają różnych form interwencji psychologicznej celem zwiększenia ich zasobów rodzicielskich, zwłaszcza ujawniających się w stabilności emocjonalnej oraz otwartości na doświadczenie (cecha intelekt/wyobraźnia).