Luhatjet e fuqive të mëdha dhe qëndrimi Shqiptar pas kongresit të Lushnjës

Abstract

Periudha dhjetor 1919-janar 1920, ishte periudhë shumë e vështirë për Shqipërinë. Në Konferencën e Paqes në Paris, delegacioni shqiptar, pasi e kishin injoruar i kishin bërë të qartë se Shqipëria pavarësisht asnjanësisë gjatë Luftës së Parë Botërore, jo vetëm nuk do t’i rimerrte trevat copëtuara me vendimet e Konferencës së Londrës më 1913, po do të pësonte përsëri copëtime e kufizime në territorin dhe sovranitetin e vet. Traktati i Fshehtë i Londrës, i 26 prillit 1915, me anën e të cilit Fuqitë e Mëdha të Antantës, joshën Italinë të kalonte në anën e tyre në konfrontimin e madh botëror, e copëtonte shprehimisht Shqipërinë e 1913, në veri e në jug, në interes të Serbisë e Greqisë dhe në perëndim në interes të Italisë. Përveç qytetit dhe krahinës së Vlorës, që do të kalonin në sovranitetin italian, Roma siguronte edhe protektoratin mbi shtetin shqiptar të rrudhur midis luginave të Drinit dhe të Vjosës. Edhe pse me këmbënguljen e SHBA-së u duk sikur traktatet e fshehta nuk do të zbatoheshin, përsëri negociatat në Konferencë, preknin rëndë interesat e shqiptarëve dhe në bazën e tyre kishin përmbajtjen e Traktatit të 26 prillit.