Historyczno‑polityczne przesłanki reformy polskich służb specjalnych w latach 1989–1990

Abstract

Aparat bezpieczeństwa w PRL odegrał jedną z głównych ról w instalacji władzy komunistycznej, jej utrwaleniu i organizacji systemu represji. Aparat bezpieczeństwa został stworzony przez komunistów w celu utrwalenia wprowadzonej przez nich władzy. Wydarzenia 1989 roku stały się symbolem przełomu, jaki dokonał się w ważnych segmentach funkcjonowania Polski. Reforma służb specjalnych w latach 1989–1990 była jednym z głównych wyzwań stojących przed Polską w okresie transformacji ustrojowej. Reforma służb specjalnych miała być jednym z najważniejszych wyzwań, gdyż aparat bezpieczeństwa PRL funkcjonował pod kontrolą ZSRR i był w dużej mierze wykorzystywany do walki z opozycją lub Kościołem. Istotnym punktem zwrotnym w dalszym rozwoju polskich służb specjalnych była transformacja ustrojowa w Polsce w latach 1989–1990. Jednym z głównych zadań transformacji ustrojowej i ustrojowej w Polsce w latach 1989–1990 było rozwiązanie starych służb i powołanie nowych. Służby te miały być neutralne politycznie. Równolegle z rozwojem demokracji w Polsce ważne było, aby kształtowanie zadań i uprawnień nowych służb uwzględniało dokonujące się zmiany polityczne i społeczne, zarówno w wymiarze zewnętrznym, jak i wewnętrznym. W Polsce po 1989 roku rozpoczął się proces znaczących zmian polegający na przejściu od społeczeństwa socjalistycznego do społeczeństwa demokratycznego. Na początku lat 90. uważano, że zmiany mają charakter modernizacyjny i stanowią próbę przejścia do sprawdzonych wariantów zachodnich.