Biyoçeşitliliğin Korunması ve Sürdürülebilirlik Bağlamında İstilacı Yabancı Türlerle Mücadelenin Birlik Hukukundaki Temelleri ve Türkiye

Abstract

Sürdürülebilirliğin tesisi hem gezegenimizin hem de insanlığın geleceği için olmazsa olmaz bir nitelik taşır. Bu bilinçle, Birleşmiş Milletler tarafından on yedi Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi (SDG) ortaya konmuştur. Tıpkı çevre sorunlarının birbirleriyle karşılıklı etkileşim içerisinde olmaları gibi, SDG’ler de karşılıklı ilişki içerisindedirler ve gerçekleştirilebilmeleri birbirlerine görünmez ağlarla bağlıdır. SDG’lerin gerçekleştirilmesi bağlamındaysa, biyoçeşitlilik kayıplarının önlenmesi büyük önem arz eder. Sürdürülebilirliğin tesisi bağlamında bu derece önemli olan biyoçeşitlilik kayıplarının önlenmesi temel hedefinin önünde ise pek çok engel ve tehdit bulunmaktadır. Bu tehditler arasında en önemlilerinden birisi gezegenimizi şekillendiren insan faaliyetlerinin tetiklediği, “istilacı yabancı türler” sorunudur. Yerli türler üzerinde büyük baskı oluşturarak, doğaya geri dönülmesi imkânsız zararlar veren istilacı yabancı türler sorununun çözümünün önündeyse, maddi-manevi, yasal ve teknik pek çok bariyer bulunur. Bu bariyerleri ortadan kaldırarak, istilacı yabancı türler sorununun çözümü için uluslararası koordinasyon ve işbirliği içerisinde gerçekleştirilecek topyekûn bir mücadeleye ihtiyaç duyulmaktadır. İstilacı yabancı türlere karşı girişilen bu mücadelenin başarılı olabilmesi için de birey, toplum ve devletlerin birlikte çalışacakları kapsamlı bir hareket gerekmektedir. Uluslararası arenada çevrenin korunması alanında öncü olma iddiasındaki Avrupa Birliği ve aday ülke statüsündeki Türkiye’nin istilacı yabancı türlerle girişilecek bu topyekûn mücadelede başarılı olabilmeleri için öncelikle bu hususta bulundukları noktanın ne olduğunun ve bu noktanın ileriye taşınabilmesi için neler yapılması gerektiğini tespit edebilmeleri önemlidir. Bu çalışma Avrupa Birliği Çalışmaları ve Çevre Hukuku kesişimselliğindeki mevcut yazında değinilmemiş olan istilacı türlere karşı alınabilecek hukuki önlemler bakımından hem araştırmacılara hem de yasa yapıcılara katkı sunmayı amaç edinmiştir.