Eğitim Sürecinde Örgütsel Sosyalleşme ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Boylamsal Analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı eğitim sürecinde örgütsel sosyalleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışındaki değişimleri ve bu iki değişken arasındaki ilişkinin dinamiklerini ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için boylamsal panel araştırması yöntemi ile tek gruplu ön test-son test modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları Polis Akademisi Başkanlığına bağlı Polis Amirleri Eğitim Merkezi’nde eğitim gören komiser yardımcısı adaylardır. Bu merkezde bir yıllık sürede teorik ve uygulamalı eğitimlerini başarıyla tamamlayan öğrenciler mesleklerini icra etmeye başlamaktadır. Veri, Örgütsel Sosyalleşme Ölçeği (Chao vd., 1994) ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeğinden (Podsakoff vd., 1990) yararlanılarak hazırlanan anket aracılığıyla toplanmıştır. Yapılan analize öğrencilere teorik eğitimin başında, bitiminde ve uygulamalı eğitimin sonunda uygulanan anketlerden elde edilen 1660 veri dâhil edilmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre teorik eğitimin örgütsel sosyalleşme üzerinde pozitif yönlü etkisinin olmasına rağmen örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde etkisinin bulunmadığı; buna karşılık uygulamalı eğitimin hem örgütsel sosyalleşme hem örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde pozitif yönlü bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca eğitim sürecinin başından sonuna doğru örgütsel sosyalleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin giderek güçlendiği sonucuna ulaşılmıştır.