Czeska koncepcja zdrady jako element mitu monachijskiego

Abstract

The Czech concept of betrayal as an element of the Munich mythThis article explores the cultural significance of the “Munich myth”, focusing on the concept of “Western betrayal” and its connotations associated with the idea of destiny and sacrifice. It also examines how the myth influenced the formation of Czech national identity, especially during and shortly after the Second World War. Opening with an analysis of a poem by František Halas written in the midst of the Munich Conference, it also reviews a number of writings which increased the popularity of the ideas of betrayal and sacrifice and, as a result, have made them synonymous with the “Czech fate”: excerpts from the memoirs of Zdeněk Štĕpánek and Edvard Beneš, essays by Karel Kosík and Milan Kundera, and Bedřich Fučík’s literary criticism. The article concludes with a discussion of the key findings of the book Mnichovský komplex (The Munich Complex) by Jan Tesař, a polemic study discrediting and deconstructing the myth of the “Munich betrayal”. Czeska koncepcja zdrady jako element mitu monachijskiegoArtykuł dotyczy fenomenów kulturowych zawartych w micie monachijskim, szczególnie takich, jak koncepcja zdrady i powiązane z nią konotacje (figura ofiary, losu, teatralizacja życia społecznego). Przedstawia także proces formowania się wojennej oraz powojennej czeskiej tożsamości narodowej pod wpływem tego mitu. W artykule poddano analizie wiersze Františka Halasa z okresu wydarzeń monachijskich, a także te fragmenty wspomnień (Zdenĕk Štĕpánek, Edvard Beneš), eseistyki (Karel Kosík, Milan Kundera) i krytyki literackiej (Bedřich Fučík), które przyczyniły się do rozpowszechnienia koncepcji zdrady i ofiary jako czynnika konstytuującego „czeski los”. Artykuł kończy prezentacja najważniejszych tez zawartych w książce pt. Monachijski kompleks autorstwa Jana Tesařa o charakterze polemicznym i dekonstrukcyjnym wobec mitu „zdrady monachijskiej”.