Nauka gościnności jako oswajanie obcego

Abstract

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis sposobów pojmowania obcości i praktykowania gościnności, które mogą być odpowiedzią na wyzwania wynikające z mobilności i różnorodności społeczno-kulturowej współczesnych społeczeństw. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Postawiono problem badawczy: z czego wynika sposób traktowania obcych i jakie formy gościnności należy rozwijać, by odpowiedzieć na problemy związane z wielokulturowością. W badaniu zastosowano metodę analityczno-syntetyczną przeglądu literatury przedmiotu z zakresu socjologii. PROCES WYWODU: Artykuł koncentruje się na obcości jako opozycji swojskości. Omówiono różne typy obcości (wewnętrzna, zewnętrzna, względna, radykalna) oraz role, w jakich pojawia się obcy (gość, wróg, uchodźca). Następnie przedstawiono sposoby praktykowania gościnności w wybranych epokach i kulturach, wyjaśniając społeczne znaczenie reguł i praw gościnności. Za- prezentowano najnowsze dyskusje dotyczące związków gościnności z prawem i władzą oraz potrzebą kształtowania postaw otwartości i troski. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Rosnąca wielokulturowość społeczeństw i intensywność proce- sów migracyjnych zmuszają do refleksji nad sposobami traktowania obcych: jako gości, ryzyka czy nieuchronności. Pilne jest znalezienie rozwiązań uwzględniających prawa gospodarzy do ochrony własnego terytorium oraz ochronę praw imigrantów. Kluczowe jest kształtowane w toku socjalizacji nastawienie wobec obcych. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otwarta postawa wobec obcości i rozumienie zetknięcia z nią jako szansy pomaga jednostkom odkrywać własną tożsamość i budować relacje społeczne oparte na zasadach kultury gościnności.