TABİATÜSTÜ VARLIKLARIN TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMLERİ: CİN, ŞEYTAN ÖRNEĞİ

Abstract

İnsanoğlu var oluşundan bugüne etrafındaki varlıkları pek çok unsurla ilişkilendirmiş ve bu unsurlara inanma ihtiyacı duymuştur. Söz konusu ihtiyaç doğrultusunda dönem dönem farklı dinlere intisap etmelerinin yanı sıra tabiattaki canlı ve cansız varlıklara da tapınmıştır. Sosyal bir varlık olan insan hayatında meydana gelen her şey, yüzyıllardır kültürün yapı taşı kabul edilen dilde de görünüm kazanmıştır. Bu doğrultuda geçmişten günümüze var olagelen siyasi, sosyal, kültürel vb. birçok olay ve olgu gibi Türk inanç sisteminin izlerini de Türkçede bulabilmek mümkündür. Türk inanç sistemi içinde değerlendirilen unsurlardan biri de tabiatüstü varlıklardır. Gerek dinî gerek sosyal yaşamda etkileri görülen tabiatüstü varlıklar, Türkçede pek çok kavram ile ilişkilendirilmiş, bu kavram adlarından oluşan birçok sözcük/sözcük grubu dilin terim ve sözcük hazinesine yerleşmiştir. Bu çalışmada Türkçe söz varlığında birçok kavram ve ifadeyle bağdaştırılmış tabiatüstü varlıklardan “cin” ve “şeytan”ın Türkiye Türkçesindeki görünümlerinden söz edilecek ve bu sözcükler/sözcük grupları kavram alanına göre kendi içinde bir sınıflandırmaya tabi tutularak konu edilecektir.