Promising uses of probiotic bacteria as depression and neurodegenerative diseases therapy support - recent studies review

Abstract

Mikrobiota jelitowa, czyli żywe organizmy zasiedlające przewód pokarmowy, odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Zaburzenia jej homeostazy wpływają negatywnie na pracę wielu narządów, przyczyniając się do rozwoju chorób – na przykład zaburzenie funkcjonowania układu pokarmowego oraz bariery jelitowej może prowadzić do rozwoju zaburzeń metabolicznych, chorób autoimmunizacyjnych i psychicznych. Dysbiozę jelitową stwierdzono u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego, w zespole jelita drażliwego, atopowym zapaleniu skóry oraz zaburzeniach psychicznych między innymi w depresji, chorobie Alzheimera i schizofrenii. Celem pracy jest przegląd aktualnych publikacji naukowych dotyczących najnowszych badań przeprowadzonych na modelach zwierzęcych oraz badań klinicznych oceniających wpływ i rolę probiotyków w terapii depresji, chorób neurodegeneracyjnych oraz wyjaśnienie pojęcia osi mózgowo-jelitowej. Probiotyki i prebiotyki odgrywające rolę w funkcjonowaniu osi jelito-mózg, zasiedlające przewód pokarmowy uszczelniają barierę jelitową, wspierają pracę układu nerwowego (poprzez syntezę m.in. serotoniny, noradrenaliny, acetylocholiny, kwasu gamma-aminomasłowego), układu hormonalnego (obniżają stężenie kortyzolu) oraz immunologicznego (pobudzają syntezę komórek przeciwzapalnych). W przypadku chorób neurodegeneracyjnych tj. chorobie Parkinsona czy Alzheimera bakterie probiotyczne łagodzą objawy towarzyszące, poprawiają funkcje jelit i mózgu, zwiększają komfort życia pacjentów, ponadto przyczyniają się również do hamowania rozwoju tych schorzeń. Aktualne dane potwierdzają zmiany zachodzące w mikroflorze jelitowej w wyżej wymienionych chorobach, a także sugerują pozytywny wpływ na zdrowie oraz aktywność mózgu. Udowodniono, że mikrobiota bierze udział w produkcji neuroprzekaźników, wpływa na oś podwzgórze – przysadka – nadnercza, która ma duże znaczenie w przebiegu depresji i niektórych zaburzeń psychicznych. Mimo licznych badań potwierdzających skuteczność uzupełniania mikrobioty jelitowej o zdefiniowane szczepy bakteryjne, ta obiecująca, często praktykowana metoda, wymaga przeprowadzenia dalszych badań klinicznych oraz pogłębiania wiedzy o mechanizmach leżących u podstaw jej działania.