Savaş ve Edebiyat Araştırmaları

Abstract

Savaslar, pek cok milleti dogrudan ya da dolayli olarak tesiri altinda birakan, etkileri uzun sure devam eden toplumsal bir hadise olarak tarih kitaplarinda yerini alir. Bu tarih kitaplarinda devletlerin basindan gecen savaslarin fiili olarak butun teferruatlarina yer verilir, vakalar kronolojik olarak kayit altina alinir, arsiv belgeleri, vesikalar kaynak olarak kullanilir ancak tum bunlar disinda var olan toplumsal taraf, savasin maddi verileri disinda kalan manevi alan yalnizca bazi sanat dallarinin ilgi alanina girer. Bu sanat dallarindan biri olan edebiyat bazen aktuel olarak meseleleri kendi kurmaca dunyasina zemin yahut fon olarak alir, bazen de uzerinden yillar gectikten sonra hadiseler dusunce ve zaman ilmeginden suzulup kendine bir edebi eserde yer bulur. Bu eserlerin birbirlerinden farkli ortaya cikis amaclari vardir: Kimi zaman, toplumun ve devletin en ihtiyac duydugu zamanda o ihtiyaca yanit olarak karsimizda durur, kimi zaman sadece kendini ortaya koymak disinda bir gayeye hizmet etmez ve icinden cikmis oldugu toplumdan asgari izler tasimak haricinde bir misyonu olmaz, kimi zaman ise bir tasiyici konumunda hakikatin bire bir yansiticisi, “tarihe mustenit bir hikâyesi” olur. Fakat her ne maksatla bir edebi eser vucuda getirilmis olursa olsun o eseri kendi devri ile birlikte degerlendirmek pek cok arastirmacinin ufkunu acmistir. Edebiyat arastirmacilari ise savas donemlerinde vucuda getirilen edebiyat ile yakindan ilgilenmistir. Zira bu donemin eserleri, kendileri olmak yani kurmaca bir islevi ihtiva etmek disinda devre dair pek cok ipucunu, bakis acisini, butunuyle ferdi ve ictimai hayati aksettiren dikkate deger bir vasita konumunda da olmustur. Bu sebepledir ki kirilma noktalarinin, buyuk vaka zamanlarinin eserleri incelenme ihtiyaci duyulmus, ortaya pek cok yuksek lisans, doktora tezi, makale ve kitap calismasi cikmistir. Bu yazinin amaci da Turk Edebiyati urunleri uzerine yapilmis savas konusunu ihtiva eden tezler arasindan secilmis ornekleri ele alarak tanitmak ve bazi degerlendirmelerde bulunmaktir.