Euskal hitz-ordenaren norabidea: idealismo ideologikotik pragmatismo komunikatiborantz

Abstract

Euskal hiztunak gero eta maizago jardun beharko du hiru hizkuntza ukipenean diren jendarte batean: euskara, gaztelania/frantsesa eta ingelesa. Gaztelania (edo frantsesa) eta ingelesa oso garatuak diren hizkuntzak dira, eta euskarak tradizio murritza edo mugatua du zenbait esparrutan. Hori dela eta euskaraz oraindik definizio prozesuan daude zenbait hizkuntz erabilera, eta horrek iritzitrukeak eta proposamenak dakartza. Artikulu honetan bildu eta labur analizatzen dira hainbat adituren iritziak norantz jo beharko lukeen euskarazko hitzordenak garai honetan non prosa logiko-diskurtsiboa franko garatzen ari den (adibidez, unibertsitatearen eremuko hainbat jardunetan). Analisia eginda, proposatzen dugu hiru norabide edo jardunbide ageri direla aukeran eredu gisa har daitezkeenak: 1) eredu idealista idiosinkratikoa edo bereizi-zalea; 2) homologazio lasterreko eredua («homologazioa karrakailuka»); 3) arian-ariko egokitze doitua eta haztatua. Azterturiko iritzietatik ondorioztatzen...