Zmiany w polityce antyrasistowskiej Unii Europejskiej w latach 2000–2020

Abstract

Celem artykułu było wykazanie, że polityka antyrasistowska UE w latach 2000–2020 uległa zmianie, a następnie zaprezentowanie, na czym owe zmiany polegały i jaki miały charakter. Materiał badawczy stanowiły 62 dokumenty głównych instytucji UE: Komisji, Rady, Parlamentu Europejskiego. Uzyskane rezultaty badań pokazują, że główne zmiany polegały na bardziej zniuansowanym podejściu do walki z rasizmem: dostrzeżeniu różnych grup dotkniętych rasizmem, różnych sposobów doświadczania rasizmu, nowych odmian rasizmu (ekspresywnego, środowiskowego), nowych jego źródeł (politycy i partie polityczne, sztuczna inteligencja). Spośród zmian dotyczących proponowanych środków należy wymienić kładzenie większego nacisku na środki zapewniające równość substancjalną. Odnotować też trzeba wzmocnienie ochrony ofiar rasizmu. Ponadto, nastąpiło zwiększenie liczby jednostek w ramach KE odpowiedzialnych za walkę z rasizmem, a także wzrost liczby zewnętrznych struktur, które wzmacniają możliwości KE w zakresie analizy prawnej i prowadzonych polityk. Odnośnie do sposobu prowadzenia polityki antyrasistowskiej zauważalne jest zwiększenie znaczenia tzw. nowego sposobu zarządzania. Zaobserwowane zmiany nie były radykalne, lecz następowały stopniowo. Miały charakter linearny, tzn. nie oznaczały zerwania z przeszłością. Polegały na przesunięciu akcentów oraz dołożeniu kolejnego elementu, a nie ich wymianie. W związku z tym rozwój polityki antyrasistowskiej UE można scharakteryzować jako szereg działań, które nie konkurują ze sobą, ale się uzupełniają, aby zrealizować określony z góry cel.