Baldwin z Boulogne w opinii Anny Komneny na kartach "Aleksjady"

Abstract

Artykuł porusza kwestię opinii Anny Komneny o Baldwinie z Boulogne w jej Aleksjadzie. Córka Aleksego I reprezentuje bizantyński ogląd świata, w którym pod koniec XI w. coraz większą i widoczniejszą rolę zaczęli odgrywać Łacinnicy, zwłaszcza w związku z rodzącym się od 1095 r. ruchem krucjatowym. Istotne okazało się wciągnięcie państw frankijskich powstałych w Outremer w orbitę cesarskiej polityki. Bizantyńskiej uwadze nie uszedł Baldwin z Boulogne, hrabia Edessy od 1097 r., który w 1100 r. koronował się na pierwszego łacińskiego króla Jerozolimy. Czterokrotne pojawia się w Aleksjadzie, dając możliwość sformułowania jego oceny na kartach dzieła. W artykule została przedstawiona teza, że Anna Komnena nie prezentuje go jako pierwszoplanowej postaci w swoim utworze. Baldwin z Boulogne odgrywa raczej skromną i marginalną rolę, związaną bądź to z potrzebami narracyjnymi, bądź też w związku z bizantyńskimi zabiegami politycznymi, mającymi na celu odzyskanie Antiochii z rąk Normanów. Pozwala to przypuszczać, że z punktu widzenia Konstantynopola nie był on szczególnie ważnym graczem na scenie politycznej, zarówno w czasie I krucjaty, jak i nawet po wyborze na króla Jerozolimy. Baldwin wyłania się z kart Aleksjady jako postać o dwóch obliczach: z jednej strony jest dobrym, energicznym dowódcą, charakteryzującym się sprytem i szerszą myślą strategiczną, a z drugiej to chciwy barbarzyńca, ponoszący jednak porażki militarne. Jego przedstawienie nie odbiega więc znacząco od ogólnego wyobrażenia Łacinników w Bizancjum w XII w.