Uklanjanje amonijum – jona zeolitima sintetizovanih alkalnim fuzionim postupkom od različitih vrsta letećeg pepela

Abstract

U ovom radu ispitivano je uklanjanje amonijum-jona iz vodene sredine pomocu zeolita sintetizovanih od razlicitih uzoraka leteceg pepela (termoelektrana Ugljevik (U), Stanari (S) i Gacko (G)) alkalnim fuzionim postupkom uz naknadnu hidrotermalnu obradu. Sintezom su dobijeni sljedeci uzorci zeolita Ugljevik fuzioni (UF), Stanari fuzioni (SF), i Gacko fuzioni (GF). Serijom eksperimenata ispitano je ravnotežno vrijeme kontakta dobijenih zeolita i model rastvora, uticaj pH vrijednosti, kao i zavisnost adsorpcije od pocetne koncentracije amonijum-jona. Ispitivanjem kinetike adsorpcionog procesa ustanovljeno je da proces adsorpcije na svim zeolitima prati Elovicev model. Najveca kolicina adsorbovanog NH 4 + /g zeolita određena je pri pH vrijednosti 8. Ispitivanje adsorpcionih izotermi pokazuje bolje slaganje dobijenih rezultata sa Lengmirovim modelom za uzorak zeolita SF, i Tempkinovim modelom za uzorke zeolita UF i GF. Regenerisani zeoliti (UFr, SFr i GFr) pokazuju približan kapacitet adsorpcije amonijum-jona (za UFr 10,3 mg NH 4 + /g; za SFr 12,0 mg NH 4 + /g i za GFr 7,8 mg NH 4 + /g) kao i originalni zeoliti (za UF 12,2 mg NH 4 + /g; za SF 11,9 mg NH 4 + /g i za GF 14,3 mg NH 4 + /g). Primjena originalnih i regenerisanih zeolita na realnom uzorku otpadne vode potvrđuje konstataciju da su sintetizovani zeoliti na bazi leteceg pepela materijal sa velikim potencijalom za uklanjanje amonijum-jona iz otpadnih voda.