AHİLİK KURUMU VE YANSIMALARI: BOLU MUDURNU

Abstract

XIII. yüzyılda Moğol hükümdarı Cengiz Han’ın istila hareketi ile birçok esnaf ve sanatkâr Türklerinin Anadolu’ya göç ettiği bilinmektedir. Nitekim Anadolu şehirlerinin yeni oluşturulmaya başlanacağı bu dönemde Ahilik teşkilatının böyle bir ortamda kurulduğunu görmekteyiz. 13. yüzyılda Ahi Evran döneminde gelişen Ahilik teşkilatı, yaklaşık sekiz yüz yıl önceden uygulamaya konan ve başarıyla uygulanan mesleki-ahlaki bir örgüttür. Bu çalışmada, genel olarak Ahiliğin fütüvvetten teşkilat haline dönüşmesi, Ahilikle fütüvvetin bağlantısı, teşkilatın oluşumu, anlam ve önemi ele alınmıştır. Ahiliğin toplumun farklı kesimlerine katkıları, toplumsal olarak yansımaları, kurum olmanın ötesinde toplumun sosyal, ekonomik, kültürel ve farklı alanlarındaki çeşitli problemlerine çözüm üretmesi ve sosyal değer yaratmaya yönelik faaliyetleri ayrıntılı olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bunun yanında teşkilatın Bolu Mudurnu’da uygulanması ve Mudurnu örneği üzerinden hareket edilerek geleneklerinin devamlılığı anlatılmıştır. Tarihi İpek Yolu üzerindeki konumu ve ahilik kültürünün yaşatılmasıyla tanınan Osmanlı kasabası Mudurnu, “Mudurnu Tarihi Ahi Kenti; Ahiliğin Tanıkları (Bolu)” başlığı ile 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınmıştır. Bu geleneğin en iyi şekilde günümüze kadar uygulanması ile ilgili tespitler de araştırmanın sonucuna yazılacaktır.