Serbest eczane ekonomilerine etkili dışsal faktörlerin etki düzeyleri hakkındaki eczacı görüşleri

Abstract

Son yillarda, Avrupa Birligi ve Dunya Saglik Orgutu saglik politikalarina uyum saglamak ve ulkemizdeki saglik hizmeti maliyetlerini dusurmek adina yeni yasal duzenlemeler gerceklestirilmistir. Bu duzenlemeler eczane ekonomilerini olumsuz yonde etkilemistir. Eczacilar ise isletmelerini ayakta tutabilmek adina, cok sayida dissal etkenle mucadele etmek zorunda kalmistir. Bu calisma, serbest eczane ekonomilerine etkili; benzer urun saticilari, medya, tuketici ozellikleri, SGK ve Devlet politikalari gibi dissal faktorlerin etki duzeyleri hakkinda eczaci goruslerini saptamak amaciyla, Izmir’de gonullu 131 serbest eczaciya 30 sorudan olusan bir anketin yuz yuze uygulanmasiyla gerceklestirilmistir. Veriler, SPSS 18 Paket Programi kullanilarak frekans, yuzde dagilim ve ki-kare testi ile degerlendirilmistir. Arastirmaya katilan eczacilarin, %82,4’unun en onemli urun alicisi Sosyal Guvenlik Kurumu ve receteli ilac satisina etkili en onemli dissal faktorun saglik ve ilac politikalari (%96,2) oldugu saptanmistir. Ancak, eczacilarin tamamina yakini (%97) son yillarda ilactan elde edilen kazanc azalinca ilac disi urunlere yonelimin arttigini, bunun da eczane ekonomilerinin dissal faktorlerden etkilenme duzeyini artirdigini dusunmektedir. Reklamlar (%38,9) ve tuketici ozellikleri (%33,6) ise recetesiz urun satisina en cok etki eden baslica dissal faktorler olarak saptanmistir. Serbest eczane ekonomilerine etki eden dissal faktorlerin etkisinin azaltilarak eczanelerin toplum sagligina katkisinin artirilabilmesi icin arastirmaya katilan eczacilarin %88,5’inin devletin saglik-ilac politikalarinda serbest eczane ekonomisini destekleyecek duzenlemelerin yapilmasini gerekli gordukleri, bunun icin toplum sagligina etkili urunlerin sadece eczanede satilmasi basta olmak uzere tuketicilerin bilinclendirilmesi vb. uygulamalarin ivedilikle yasama gecirilmesi gerektigini dusundukleri saptanmistir.