KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDE KONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Abstract

Bu calismada heykeltiras Kuzgun Acar’in 1957 ve 1962 yillarinda sergiledigi kafes teli heykelleri ile bazi Konstruktivist heykeller arasinda gorulen paralellikler uzerinde durulmaktadir. Sanatcinin eserleri, ozellikle 1920’lerden itibaren Rus Konstruktivist sanatcilarinin yapilari ve Konstruktivizm akiminin temel kuramlari uzerinden gidilerek degerlendirilirmistir. Kuzgun Acar’in heykellerinde kullanmak uzere sectigi malzemeler ve bicimlendirme prosedurleri degerlendirmede yol gosterici olmustur. Makalenin ilk bolumunde Kuzgun Acar’in Konstruktivizm ile iliskisinde donemsel farkliliklara deginilmis, kafes teli meselesine odaklanilan ikinci, ucuncu ve dorduncu bolumlerinde ise heykeller, uzamsal form, faktura ve soguk struktur gibi Konstruktivist kavramlar isiginda ele alinmistir. Bu baglamda Acar’in kafes teli heykelleri ile onlara siklikla benzetilen Gabo ve Pevsner gibi batiya goc eden sanatcilarin yapitlarinin aksine ozellikle Rus Konstruktivist sanatcilarin yapitlari arasinda gozlemlenen formel ve kavramsal benzerlikler dikkat cekicidir. Diger yandan Kuzgun Acar’in heykel seruveni icerisinde Rus Konstruktivizminin farkli yonelimlerinin de izlerini surmek mumkundur. Bu yonelimler Kuzgun Acar’i doneminin Turk heykeltiraslarindan ayri degerlendirmek gerektigini acikca gostermektedir. Arastirmada, yukarida soz edilen kavramlar ile Kuzgun Acar’in kafes teli heykelleri arasinda kurulan analojiler dogrultusunda bu heykellerin birer uzamsal konstruksiyon oldugu sonucuna varilmistir. Bununla beraber Ferit Edgu, Murat Ural, Maria Gough, Yves-Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh ve Nikolai Tarabukin gibi elestirmen ve yazarlarin kitap ve makaleleri calismamizin kavramsal arka planini olusturmaya yardimci olmustur.