Sfera „pomiędzy” jako relacja istnień, węzeł dramatyczny oraz oś uwspólnotowienia

Abstract

Problem badawczy przedstawiony w artykule ma doniosłe znaczenie w filozoficznej debacie o człowieku, a jego niejednoznaczność i wielowymiarowość prowokuje do zadawania coraz to nowych pytań. Sfera „pomiędzy” posiada rozmaite implikacje zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym, a rozpatrywana pod kątem konstytuowania się międzyosobowej relacji odsyła do problemu wolności, odpowiedzialności, wzajemności. Dlatego celem niniejszych analiz staje się próba odpowiedzi na pytanie o status, rolę oraz funkcje, jakie pełni „pomiędzy” w przestrzeni międzyludzkich obcowań i odniesień. Martin Buber ukazuje „pomiędzy” w pierwotnym skręcie relacji istnień, Józef Tischner umiejscawia je w samym centrum filozofii dramatu, który zawsze rozgrywa się między danym Ja i Ty, a Hanna Arendt niejako dopełnia ich analizy pod kątem wagi uwspólnotowienia, jakie dzięki „pomiędzy” może się dokonać w sferze publicznej. Dokonana analiza trzech filozoficznych perspektyw pozwala postawić tezę, że sfera „pomiędzy” odgrywa kluczową rolę w unaocznianiu specyfiki relacji, odsłania w pewien sposób jej rdzeń, ale też prowadzi do jeszcze głębszego wydobycia podmiotowości Ja i Ty.