{"title":"بررسی تاثیر مانع فیزیکی بر تمایز ژنتیکی ماهی قزلآلای خال قرمز (Salmo caspius) در رودخانه دلیچای در پارک ملی لار با استفاده از توالی‌یابی نسل جدید","authors":"سیده نرجس طباطبائی, اصغر عبدلی, ایرج هاشم زاده سقرلو, فراهم احمدزاده, لوئیس برناتچز","doi":"10.52547/ENVS.32496","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"سابقه و هدف: پارک ملی لار به عنوان بهترین و منحصر به فردترین زیستگاه قزلآلای خال قرمز در ایران است. این ماهی در سایر زیستگاههای ایران به دلایل مختلفی مانند تخریب زیستگاهها، آلودگی، برداشت شن و ماسه، وجود سد در مسیر رودخانهها، ورود گونههای غیر بومی، صید بیش از حد و سایر تغییرات ناشی از فعالیتهای انسانی در معرض تهدید قرار است. رودخانه دلیچای، یکی از زیستگاههای اصلی ماهی قزلآلای خال قرمز، شرایط اکولوژیکی متفاوتی نسبت به سایر رودخانههای پارک ملی لار دارد. در این مطالعه با توجه به وجود مانع فیزیکی غیر قابل عبور در دهانه رودخانه دلیچای، ترکیب ژنتیکی ماهیان قزلآلای خال قرمز این رودخانه با ماهیان دریاچهای بررسی شد. مواد و روشها: در این مطالعه از باله های جدا شده از ماهیانی که با الکتروشوکر در رودخانه صید شده بودند و از باله های ماهیانی که در دریاچه با استفاده از قلاب صید شده بودند استفاده شد. استخراج DNA با روش استخراج نمک با یک تیمار RNAas برای از بین بردن مولکولهای RNA انجام شد. برای مقایسه تفاوتهای ژنتیکی میان ماهیان رودخانه دلیچای و دریاچه سد لار از روش تعیین توالی نسل جدید استفاده شد. برای تجزیه و تحلیلهای آماری، آنالیز تجزیه به مولفههای اصلی، خوشهبندی و تشخیص ترکیب ژنتیکی ماهیان و آماره Fstبهکار گرفته شد. نتایج و بحث: در نتایج آنالیز تجزیه به مولفههای اصلی ماهیان قزلآلای خال قرمز دریاچه و رودخانه دلیچای در امتداد اولین مولفه اصلی (25.11 درصد تغییرات) کاملا از یکدیگر جدا شدند. اما در راستای سایر مولفههای اصلی با یکدیگر همپوشانی داشتند. تحلیل دادهها به روش خوشهبندی نیز در تمام گروهبندیها افراد متعلق به رودخانه دلیچای و دریاچه را به صورت دو گروه مجزا نشان داد که سهم هر یک از گروههای دلیچای و دریاچه در یکدیگر بسیار جزئی و ناچیز بود. همچنین میزان تمایز محاسبه شده در بین جمعیتهای رودخانه دلیچای و دریاچه معنیدار بود. دلیل این تمایز میتواند عدم امکان مهاجرت و دسترسی ماهیان رودخانه دلیچای به دریاچه سد لار و بالعکس، به علت وجود تور فلزی در لولههای انتقال آب پایه پل جاده روی رودخانه در دهانه رودخانه دلیچای باشد. از سوی دیگر این احتمال نیز وجود دارد که ماهیان قزلآلای خال قرمز رودخانه دلیچای رفتار ساکن بودن داشته و تمایلی به مهاجرت به دریاچه حتی در صورت عدم وجود این مانع فیزیکی نداشتهاند. رفتار ساکن بودن به علت کم بودن تراکم ماهیان و برآورده شدن نیازهای زیستی و زیستگاهی آنها و عدم نیاز به مهاجرت پدید میآید. نتیجه گیری: در کل نتایج این مطالعه نشان داد که ماهیان قزلآلای خال قرمز رودخانه دلیچای و ماهیان دریاچه ترکیب ژنتیکی متفاوتی داشته و به طور معنیداری از یکدیگر متمایز هستند. در هر صورت، تمایز بالای ماهیان رودخانه دلیچای و احتمال ایزوله شدن این جمعیت و عدم امکان دسترسی ماهیان دریاچه و سایر رودخانههای پارک ملی لار به این رودخانه نیازمند بازنگری و اتخاذ روشهای مدیریتی مطلوبتر و کارآمدتر میباشد.","PeriodicalId":11919,"journal":{"name":"Environmental Sciences","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-03-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Environmental Sciences","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.52547/ENVS.32496","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
سابقه و هدف: پارک ملی لار به عنوان بهترین و منحصر به فردترین زیستگاه قزلآلای خال قرمز در ایران است. این ماهی در سایر زیستگاههای ایران به دلایل مختلفی مانند تخریب زیستگاهها، آلودگی، برداشت شن و ماسه، وجود سد در مسیر رودخانهها، ورود گونههای غیر بومی، صید بیش از حد و سایر تغییرات ناشی از فعالیتهای انسانی در معرض تهدید قرار است. رودخانه دلیچای، یکی از زیستگاههای اصلی ماهی قزلآلای خال قرمز، شرایط اکولوژیکی متفاوتی نسبت به سایر رودخانههای پارک ملی لار دارد. در این مطالعه با توجه به وجود مانع فیزیکی غیر قابل عبور در دهانه رودخانه دلیچای، ترکیب ژنتیکی ماهیان قزلآلای خال قرمز این رودخانه با ماهیان دریاچهای بررسی شد. مواد و روشها: در این مطالعه از باله های جدا شده از ماهیانی که با الکتروشوکر در رودخانه صید شده بودند و از باله های ماهیانی که در دریاچه با استفاده از قلاب صید شده بودند استفاده شد. استخراج DNA با روش استخراج نمک با یک تیمار RNAas برای از بین بردن مولکولهای RNA انجام شد. برای مقایسه تفاوتهای ژنتیکی میان ماهیان رودخانه دلیچای و دریاچه سد لار از روش تعیین توالی نسل جدید استفاده شد. برای تجزیه و تحلیلهای آماری، آنالیز تجزیه به مولفههای اصلی، خوشهبندی و تشخیص ترکیب ژنتیکی ماهیان و آماره Fstبهکار گرفته شد. نتایج و بحث: در نتایج آنالیز تجزیه به مولفههای اصلی ماهیان قزلآلای خال قرمز دریاچه و رودخانه دلیچای در امتداد اولین مولفه اصلی (25.11 درصد تغییرات) کاملا از یکدیگر جدا شدند. اما در راستای سایر مولفههای اصلی با یکدیگر همپوشانی داشتند. تحلیل دادهها به روش خوشهبندی نیز در تمام گروهبندیها افراد متعلق به رودخانه دلیچای و دریاچه را به صورت دو گروه مجزا نشان داد که سهم هر یک از گروههای دلیچای و دریاچه در یکدیگر بسیار جزئی و ناچیز بود. همچنین میزان تمایز محاسبه شده در بین جمعیتهای رودخانه دلیچای و دریاچه معنیدار بود. دلیل این تمایز میتواند عدم امکان مهاجرت و دسترسی ماهیان رودخانه دلیچای به دریاچه سد لار و بالعکس، به علت وجود تور فلزی در لولههای انتقال آب پایه پل جاده روی رودخانه در دهانه رودخانه دلیچای باشد. از سوی دیگر این احتمال نیز وجود دارد که ماهیان قزلآلای خال قرمز رودخانه دلیچای رفتار ساکن بودن داشته و تمایلی به مهاجرت به دریاچه حتی در صورت عدم وجود این مانع فیزیکی نداشتهاند. رفتار ساکن بودن به علت کم بودن تراکم ماهیان و برآورده شدن نیازهای زیستی و زیستگاهی آنها و عدم نیاز به مهاجرت پدید میآید. نتیجه گیری: در کل نتایج این مطالعه نشان داد که ماهیان قزلآلای خال قرمز رودخانه دلیچای و ماهیان دریاچه ترکیب ژنتیکی متفاوتی داشته و به طور معنیداری از یکدیگر متمایز هستند. در هر صورت، تمایز بالای ماهیان رودخانه دلیچای و احتمال ایزوله شدن این جمعیت و عدم امکان دسترسی ماهیان دریاچه و سایر رودخانههای پارک ملی لار به این رودخانه نیازمند بازنگری و اتخاذ روشهای مدیریتی مطلوبتر و کارآمدتر میباشد.
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
分享
求助内容：
应助结果提醒方式：
扫码关注我们
