Tarihi Yarımada İnşaat İşlerinde Arkeolojik Kazı İmalatlarının Süre ve Maliyete Etkisi: Vaka Analizi

Abstract

Istanbul zaman icerisinde bircok medeniyete ev sahipligi yapmistir. Gecmisten gunumuze miras olarak gelen tarihi yapi ve alanlar dusunuldugunde Istanbul’da Tarihi Yarimada bir diger adiyla Sur Ici on plana cikmaktadir. Gunumuzde Fatih ilce sinirlari icerisinde kalan bolge ile Yenikapi Dolgu Alani’nin oldugu alan Tarihi Yarimada’yi olusturmaktadir. Yuzlerce tescilli eserin bulundugu bu bolgede ayrica Unesco Dunya Miras listesine giren tarihi alanlar da bulunmaktadir. Bolgenin buyuk cogunlugu Kentsel-Tarihi sit alanidir. Roma, Bizans ve Osmanli Imparatorlugu gibi buyuk medeniyetlere baskentlik yapmis olan bolgenin savaslar neticesinde el degistirmesi bircok sivil mimarlik ornegi yapinin yikilmasi ve toprak altinda kalmasina sebep olmustur. Bu sebeple bolgede yurutulen insaat islerinde soz konusu kultur tabakalarina zarar verilmemesi icin Istanbul Arkeoloji Muze Mudurlugu denetiminde arkeolojik arastirma kazilari yapilmaktadir. Kazida, tasinir ve tasinmaz kultur varligina rastlanilmasi durumunda ilgili Kultur Varliklari Koruma Bolge Kurul kararlari dogrultusunda, kultur varliklarinin tescili ve korunmasi veya kaldirilmasi soz konusu olmaktadir. Yine, bolgede benzer sekilde iksa sistemi olarak kuyu temel iksa sistemi yapilmakta ve bunlarin kazilari da arkeolojik kazi olarak gerceklestirilmektedir. Tarihi Yarimada’da gerceklestirilen insaatlarda uygulanan arkeolojik kazi ve kuyu temel iksa sistemleri, insaat maliyetlerini arttirmakta ve insaatlarin tamamlanma suresini uzatmaktadir. Bolgedeki ornek bir proje uzerinden yola cikilarak hazirlanan bu calismada arkeolojik kazi ve kuyu temel imalatlarinin sure ve maliyete etkisi incelenmistir. Ayni yapinin bu bolgede arkeolojik kazi ile yapilmasi ile baska bir bolgede normal insaat teknikleriyle yapilmasi; maliyet calismasi, kritik yol ile is plani yapilmasi ve S egrileri ile butceleme yapilmasi teknikleri dogrultusunda kiyaslanarak soz konusu etkiler ortaya konulmustur.