Akran Görüşlerine Göre Mülteci Çocukların Sosyal Becerileri Üzerine Nicel Bir Araştırma

Abstract

Sosyal davranis, bireyin sosyallesme sureci icerisinde cevresine karsi sergiledigi olumlu tutum ve davranislar biciminde tanimlanmaktadir. Sosyal davranis, iletisimden bireyin kendi ilgi ve yeteneklerini taniyarak bunlara uygun ortamlarda bulunmasina kadar pek cok beceriyi iceren bir olgudur. Sosyal davranisin ortaya cikmasi ve cocuklarin sosyallesme surecini psikososyal acidan saglikli gecirebilmesi icin bir takim sosyal becerileri edinmesi gerekmektedir. Sosyal beceriler, cocugun sosyal gelisim sureci icerisinde aile, okul ve akran cevresi, kulturel norm ve degerler gibi pek cok faktorden etkilenerek gelismektedir. Ozellikle cocukluk doneminde akran etkilesimi sosyal becerilerin gelistirilip kullanilmasinda etkilidir. Bu arastirma ile kulturel ortam degisikligi yasayan multeci cocuklarin sosyal becerilerinin degerlendirilmesi amaclanmistir. Bu degerlendirmenin yapilmasi esnasinda multeci cocuklarin akranlarinin goruslerine basvurulmasinin temel nedeni cocuklar icin basat sosyallesme ortaminin okul olmasidir. Buradan hareketle sosyal beceri listelerinde yer alan becerilerden olusan 42 maddelik anket orneklem olarak secilen okullarda uygulanarak veri toplanmistir. Arastirma sonucunda multeci cocuklarin, sosyal becerilerin alt gruplari olan baslangic ve ileri sosyal beceriler konusunda akranlari tarafindan daha yeterli gorulurken; duygularla bas etme, saldirganliga alternatif beceriler, stresle basa cikma ve planlama gibi daha ust duzey yeterlilik gerektiren ve daha kompleks beceriler konusunda daha yetersiz olduklari, bazi multeci cocuklarin saldirgan ve agresif tutumlara sahip olduklari gorulmustur. Ayrica Saadet Guney Imam Hatip Ortaokulunda ogrenim gormekte olan ogrencilerin akran gorusleri Aksaray Ortaokulundaki ogrencilere gore daha olumludur. Ilgili literaturde multeci cocuklarin sosyal beceri ya da davranislarinin degerlendirmesine yonelik calismalar bulunsa da bunlari akran gorusleri bakimindan ele alan herhangi bir arastirma bulunmamasindan dolayi, calismanin alana bu acidan katki saglayacagi dusunulmektedir.