WILLIAM JAMES'İN ÇOĞULCU EVREN PERSPEKTİFİNDE İDEALİZM ELEŞTİRİSİ

IF 0.1 Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University Pub Date : 2018-12-15 DOI:10.14395/HITITILAHIYAT.469362

Mustafa Kınağ

{"title":"WILLIAM JAMES'İN ÇOĞULCU EVREN PERSPEKTİFİNDE İDEALİZM ELEŞTİRİSİ","authors":"Mustafa Kınağ","doi":"10.14395/HITITILAHIYAT.469362","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Felsefe tarihi boyunca evrenin anlasilmasi amaciyla gelistirilen farkli dusunce sistemlerinden realizm ile idealizmin farkli, cogu zaman karsit arka planlari gunumuzde dahi pek cok tartismanin kaynagini teskil etmistir. Tumel ve askin cerceveden bakisi, bilginin nesnesinin dusunce faaliyetine bagli oldugunu kabul eden idealizm soyut alandan hareketle somut alanin belirlenmesine olanak verir. Realizm somut alanda kalmakla beraber, bu alanin ozneden bagimsiz bir gerceklige sahip oldugunu varsayar. Ancak farkli alt dallari iceren iki dusunce sisteminin evreni aciklamaya yonelik farkli yaklasim metotlarina karsin bunlardan birinin mutlak surette yanlislanmasi, dogasi geregi felsefe icin olanaksizdir. William James, saf idealizm ve saf realizmin, varligin onceden verilmis parametrelerle aciklanmasini onceledigi icin guncel problemlerin cozumune katki sunmada sorunlar icerdigini savunur. Onun klasik metafizik yerine, pratik, somut ve deneyimsel temelleri olan bir metafizik yapma bicimini benimsedigi acikca gorulur. Calismamiz, James’in cogulcu bir evren teorisi olusturma cabalarinda idealizm ve realizme yonelik elestirilerini ve pragmatik bir cercevede onerdigi saf deneyim teorisini ortaya koymayi amaclamaktadir.","PeriodicalId":40974,"journal":{"name":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","volume":"2014 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1000,"publicationDate":"2018-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Hitit Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi-Journal of Divinity Faculty of Hitit University","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.14395/HITITILAHIYAT.469362","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Felsefe tarihi boyunca evrenin anlasilmasi amaciyla gelistirilen farkli dusunce sistemlerinden realizm ile idealizmin farkli, cogu zaman karsit arka planlari gunumuzde dahi pek cok tartismanin kaynagini teskil etmistir. Tumel ve askin cerceveden bakisi, bilginin nesnesinin dusunce faaliyetine bagli oldugunu kabul eden idealizm soyut alandan hareketle somut alanin belirlenmesine olanak verir. Realizm somut alanda kalmakla beraber, bu alanin ozneden bagimsiz bir gerceklige sahip oldugunu varsayar. Ancak farkli alt dallari iceren iki dusunce sisteminin evreni aciklamaya yonelik farkli yaklasim metotlarina karsin bunlardan birinin mutlak surette yanlislanmasi, dogasi geregi felsefe icin olanaksizdir. William James, saf idealizm ve saf realizmin, varligin onceden verilmis parametrelerle aciklanmasini onceledigi icin guncel problemlerin cozumune katki sunmada sorunlar icerdigini savunur. Onun klasik metafizik yerine, pratik, somut ve deneyimsel temelleri olan bir metafizik yapma bicimini benimsedigi acikca gorulur. Calismamiz, James’in cogulcu bir evren teorisi olusturma cabalarinda idealizm ve realizme yonelik elestirilerini ve pragmatik bir cercevede onerdigi saf deneyim teorisini ortaya koymayi amaclamaktadir.

查看原文