DENİZ HÂKİMİYET TEORİSİ KAPSAMINDA 1783 RUSYA’NIN KIRIM’I İLHAKI, KIRIM TATARLARININ ANADOLU’YA GÖÇLERİ VE YENİ BİR TOPLUM İNŞASI

Abstract

Kırım, geçmişten günümüze kadar Rusya’nın sıcak denizlere inme ve Karadeniz’de ticaret yollarını kontrol etme hedeflerini gerçekleştirme noktasında gerek jeopolitik gerekse jeo-stratejik açıdan önemli bir konumda bulunması hasebiyle Rusya’ya karşı Osmanlı Devleti’ni siyasi ve askeri açıdan oldukça zor bir duruma sokan stratejik bir bölgede bulunmaktadır. Bu bağlamda bu makalede ilk olarak Kırım’ın jeopolitik olarak önemi üzerinde durulacak, tarihsel bağlamda Rusya’nın 1783’te Kırım’ı ilhakı, jeopolitik teoriler üzerinden Deniz Hâkimiyet Teorisi kapsamında incelenecektir. İkinci olarak ilhak sonrasında Kırım Tatarlarının uğradığı otorite boşluğu, Rusya tarafından bir takım kolonizasyon uygulamaları ile nasıl doldurulmaya çalışıldığı incelenecektir. Sonrasında Kırım Tatarlarının Anadolu’ya göçleri ve Anadolu’da yeni bir toplum inşasının oluşum süreci ele alınacaktır. Üçüncü olarak Kırım Tatarlarının yerleştikleri bölgelerde milli kimliklerini ve kültürel özelliklerini koruma çabası olarak anayurtlarındaki adet, gelenek ve göreneklerini canlı tutma adına yaptıkları faaliyetlerden Tepreş örneği incelenecektir.